Fotografia e Javës 2013

30 Dhjetor 2013: Kur bie nata, Teleskopët e ESO-s gjallërohen. Astronomët dhe teknikët zënë vendet e tyre dhe teleskopët drejtohen për nga qielli. Kjo fotografi tregon qiellin ashtu siç është mbi Observatorin e ESO-s në Paranal në Shkretëtirën Kiliane të Atacama-s, shumë larg nga dritat e qyteteve. Këtu, ambasadori i fotove të ESO-s Gabriel Brammer ka kapur këtë pamje të bukur të Rrugës së Qumështit nga platforma e Teleskopit Shumë të Madh. Katër blloqet masive poshtë në foto janë katër Njësitë e Teleskopëve, secila prej tyre ka nga një pasqyrë 8.2 metra në diametër me një cilësi shumë të lartë. Të shpërndara përreth duken Teleskopët Ndihmës të VLT-së, që dallohen kollaj nga mbulesa e bardhë dhe e rrumbullakët. Drita e ndritshme në të majtë është Hëna, duke shndrritur sikur të ishte Dielli, dhe në të djathtë, hija e fotografit duke përshëndetur shikuesin me duart e hapura. Me anën e lenteve të tipit “sy ...

23 Dhjetor 2013: Përshëndetjet e Stinës në emër të të gjithëve në Observatorin Jugor Evropian! Ju urojmë Gëzuar Festat dhe viti 2014 qoftë për ju sa më i frytshëm! Link Christmas card 2013

16 Dhjetor 2013: This image was taken by Babak A. Tafreshi, one of ESO’s Photo Ambassadors, at ESO’s Paranal Observatory. It shows three of the four Auxiliary Telescopes (ATs) of the Very Large Telescope Interferometer (VLTI). Above them, the long bright stripes are star trails, each one marking the apparent path of a single star across the dark night sky, due to the rotation of the Earth. This technique also enhances the natural colours of the stars, which gives an indication of their temperature, ranging from about 1000 degrees Celsius for the reddest stars to a few tens of thousands of degrees Celsius for the hottest, which appear blue. The sky in this remote and high location in Chile is extremely clear and there is no light pollution, offering us this amazing light show.

09 Dhjetor 2013: Alpha and Beta Centauri, two of the brightest stars in the southern sky, had a new companion in late 2013 — the naked eye Nova Centauri 2013. This photo was taken by ESO Photo Ambassador Yuri Beletsky at ESO's La Silla Observatory in the Chilean Atacama Desert in the morning hours of Monday 9 December 2013. The nova was discovered by John Seach from Australia on 2 December 2013 as it approached naked eye brightness. Nova Centaurus 2013 is the brightest nova to have occurred so far this millennium. This particular event is known as a classical nova, and is not to be confused with a supernova. Classical novae occur in binary star systems when hydrogen gas from the orbiting stellar partner is accreted onto the surface of the main star, causing a runaway thermonuclear event resulting in the brightening of the main star. In a classical novae the main ...

02 Dhjetor 2013: Kjo fotografi mbresëlënëse, e marrë tek Teleskopi Shumë i Madh (VLT) i ESO-s në Observatorin e Paranal-it në Kili, tregon Rrugën e Qumështit në mes majtas – me mjegullnajat, yjet dhe retë gazore që ajo përmban –mbi Njësitë e Teleskopëve të VLT-së. Në të djathtë, një shirit gati trekëndësh që mundohet të tërheqë vëmendjen ndërsa ngrihet në formë harku mbi horizont. Ky shirit shtrihet përgjatë ekliptikës, që është rruga e dukshme e Diellit nëpër qiell po të shihet nga Toka. Ky ndriçim e ka origjinën nga përthyerja e dritës së Diellit nga pluhuri që ndodhet midis planetëve në planin e Sistemit Diellor. Kjo në qiell përkon me një shirit të njohur me emrin Zodiak, që shtrihet për 8 gradë në të dy anët e ekliptikës dhe që përmban konstelacionet tradicionale zodiakale.

25 Nëntor 2013: Babak Tafreshi, one of the ESO Photo Ambassadors, has captured the antennas of the Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in an enthralling image combining the beauty of the southern sky with the amazing dimensions of the biggest astronomical project in the world. Thousands of stars are revealed to the naked eye in the clear skies over the Chajnantor Plateau. Its dry and transparent night sky is one of the reasons ALMA has been built here. Surprisingly bright in the upper left corner of the picture, there is a tightly packed bunch of young stars, the Pleiades Cluster, which was already known to most ancient civilisations. The constellation of Orion (The Hunter) is clearly visible over the closest of the antennas — the hunter’s belt is formed by the three blue stars just to the left of the red light. According to classic mythology, Orion was a hunter who chased the ...

18 Nëntor 2013: This new view of Comet C/2012 S1 (ISON) was taken with the TRAPPIST–South national telescope at ESO's La Silla Observatory on the morning of Friday 15 November 2013. Comet ISON was first spotted in our skies in September 2012, and will make its closest approach to the Sun in late November 2013. TRAPPIST–South has been monitoring comet ISON since mid-October, using broad-band filters like those used in this image. It has also been using special narrow-band filters which isolate the emission of various gases, allowing astronomers to count how many molecules of each type are released by the comet. Comet ISON was fairly quiet until 1 November 2013, when a first outburst doubled the amount of gas emitted by the comet. On 13 November, just before this image was taken, a second giant outburst shook the comet, increasing its activity by a factor of ten. It is now bright enough ...

11 Nëntor 2013: Ambasadori i fotove të ESO-s, Babak Tafreshi mori këtë pamje panoramike të antenave të Rrjetit të Madh milimetrik/nënmilimetrik të Atacama-s (ALMA) në një natë të kthjellët në pllajën Chajnantor, në Andet e Kilit. Njolla e kuqe që mbizotëron në të majtë të fotografisë është Mjegullnaja Carina. Ajo shtrihet në konstelacionin Carina, rreth 7500 vjet-dritë larg tokës. Kjo re e ndritshme gazi dhe pluhuri është nga mjegullnajat më të ndritshme në qiell dhe përmban disa nga yjet më masiv të njohur të rrugës së Qumështit, ashtu siç është Eta Carinae. Për disa fotografi të bëra kohët e fundit të Mjegullnajës Carina nga ESO, shihni eso1208, eso1145, dhe eso1031. ALMA një projekt ndërkombëtar për astronominë, është një partneritet i Evropës, Amerikës së Veriut dhe Azisë Lindore në bashkëpunim me Republikën e Kilit. Ndërtimi dhe punimet e ALMA-s i janë besuar Evropës nga ESO, i janë besuar Amerikës së Veriut nga Observatori Kombëtar ...

04 Nëntor 2013: On a dark September night at ESO’s La Silla Observatory, after spending the night at the telescope, astronomer Klaas Wiersema was returning to the restaurant. Most of the work at an observatory takes place at night, so it is not rare to have scientists and technicians walking around in the darkness. This time, something unexpected happened. Suddenly, Klaas heard a loud snort behind him and the sound of massive feet chasing him. He was convinced that some kind of angry animal had emerged from its lair and was trying to hunt him down, so he ran like the wind. He couldn’t imagine what kind of beast was chasing him on the desolate slopes of the Atacama Desert, at 2400 metres above sea level, so he spent the rest of the night trying figure out the mystery. When daylight came he went exploring, only to find that he had passed too ...

28 Tetor 2013: In this ghostly night picture, taken at Paranal Observatory, we can see three out of four VLT Auxiliary Telescopes. Each one of them is a 1.8-metre telescope designed to work along with the other three as a single telescope, thanks to the VLT Interferometer. In the background, the quiet beauty of the Atacama sky is enhanced by a red aurora-like shimmer, called airglow, which is caused by light-emitting chemical reactions in the atmosphere. Normally, those emissions are not so strong, but the night this image was taken they were unusually bright, producing this unusual picture.

21 Tetor 2013: Kjo fotografi mahnitëse e qiellit të pastër Kilian tregon yjet e ndritshëm dhe galaktikat e largëta përgjatë fotografisë, të gjitha qëndrojnë mbi njërën nga Njësitë e Teleskopit Shumë të Madh (VLT). Kjo është njësia e katërt dhe njihet me emrin Yepun (Venus). Dy objekte që shihen në këtë fotografi janë më të famshëm se fqinjët e tyre. Në anën e majtë të fotos është një galaktikë e njohur, e cila formon një shirit në qiell – Messier 31, ose Galaktika e Andromedës. Sipër dhe djathtas kësaj turbullire ndodhet një yll i ndritshëm, po të ecim në këtë drejtim shkojmë tek një galaktikë tjetër. Ky yll quhet Beta Andromedae – ose ndryshe njihet me emrin Mirach – dhe galaktika e dytë është Messier 33 (në krye të fotografisë). Këto dy galaktika mendohet se kanë bashkëvepruar në të kaluarën, duke formuar një urë me gaz hidrogjeni i cili shtrihet në hapësirën ndërmjet ...

14 Tetor 2013: This new picture from the VLT Survey Telescope (VST) at ESO's Paranal Observatory shows the remarkable super star cluster Westerlund 1 (eso1034). This exceptionally bright cluster lies about 16 000 light-years from Earth in the southern constellation of Ara (The Altar). It contains hundreds of very massive and brilliant stars, all of which are just a few million years old — babies by stellar standards. But our view of this cluster is hampered by gas and dust that prevents most of the visible light from the cluster's stars from getting to Earth. Now, astronomers studying images of Westerlund 1 from a new survey of the southern skies [1] have spotted something unexpected in this cluster. Around one of the stars — known as W26, a red supergiant and possibly the biggest star known— they have discovered clouds of glowing hydrogen gas, shown as green features in this new image. Such ...

07 Tetor 2013: This image shows a dark Chilean sky filled with spectacular star trails — caused by the Earth's rotation during the camera's long exposure time. Underneath these dramatic streaks lies the Paranal Residencia, an oasis to the staff and visitors to ESO's Very Large Telescope, located high on Cerro Paranal in the Chilean desert. Construction of the Residencia began in 1998 and was completed by 2002. Since then, it has offered a welcome break from the harsh, dry climate of the desert to the scientists and engineers who work at Paranal Observatory. The four-storey building has the majority of its structure buried underground. The facility was designed by German architects Auer+Weber to complement the surrounding environment. From certain angles, the combination of hi-tech utilitarian architecture and inconspicuous, almost camouflage-like design is reminiscent of a villain’s secret lair. Perhaps it is no surprise that the Residencia was selected as the setting for ...

30 Shtator 2013: This frame, scattered with distant stars and galaxies, is a deep-field image taken using the Wide Field Imager (WFI), a camera mounted on the MPG/ESO 2.2-metre telescope located at the La Silla Observatory, Chile. It was snapped as part of the COMBO-17 survey (Classifying Objects by Medium-Band Observations in 17 filters), a project that imaged five small patches of sky in 17 different coloured optical filters. The total area of sky explored in each of the COMBO-17 fields equates to approximately the same size as the full Moon, and has revealed huge numbers of distant objects — demonstrating just how much is still waiting to be discovered in our skies. The image shows a region that was also investigated as part of the FORS Deep Field (FDF), a project that examined various areas of sky in great detail and depth using the FORS2 spectrograph instrument currently installed on ESO’s Very ...

23 Shtator 2013: This new image, from ESO’s VISTA telescope, shows a newly-discovered brown dwarf nicknamed VVV BD001, which is located at the very centre of this zoomable image. It is the first new brown dwarf spotted in our cosmic neighbourhood as part of the VVV Survey. VVV BD001 is located about 55 light-years away from us, towards the very crowded centre of our galaxy. Brown dwarfs are stars that never quite managed to grow up into a star like our Sun. They are often referred to as “failed stars”; they are larger in size than planets like Jupiter, but smaller than stars. This dwarf is peculiar in two ways; firstly, it is the first one found towards the centre of our Milky Way, one of the most crowded regions of the sky. Secondly, it belongs to an unusual class of stars known as “unusually blue brown dwarfs” — it is still unclear ...

16 Shtator 2013: Fshati i vogël i Toconao-s është vendbanimi më i afërt me projektin më të madh që ka ekzistuar ndonjëherë në lidhje me astronominë, ALMA [1], Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (rrjeti i Madh Milimetrik/nënmilimetrik i Atakamës). Toconao ka më pak se 800 banorë dhe ndodhet 2475 metra mbi nivelin e detit në një oaz natyror të ushqyer nga një lumë që buron nga një mal i vogël në rrethinën e shkretëtirës më të thatë në botë, Atakamës. Lumi nuk ka ujë gjithë vitin, por fermerët vendas në mënyrë të zgjuar kanë ndërtuar një rrjet digash dhe kanalesh për të rregulluar rrjedhjen e ujit në mënyrë që të kenë prodhime bujqësore gjatë gjithë vitit. Kur shohim me kujdes në këtë foto, vihen re që disa ndërtesa janë bërë më material tradicional si qerpiç dhe gurë vullkanik, si Kisha e San Lukas-it dhe Kulla Bell, poshtë majtas në foto. Krahas punës së tyre ...

09 Shtator 2013: Kjo fotografi spektakolare e Cerro Armazones, e marrë nga Ambasadori i fotove të ESO-s Gerhard Hüdepohl, përfaqëson atë momentin e veçantë për fotografin: kur çdo gjë pozicionohet ashtu siç duhet për një fotografi perfekte. Hüdepohl është gjithashtu një inxhinier elektronik tek (VLT) i Observatorit Evropian të Jugut në Cerro Paranal, observatori më i avancuar në botë në fushën e astronomisë që studion dritën e dukshme si dhe struktura kryesore e ESO-s. Hüdepohl shkrepi këtë fotografi ndërsa ishte në një fluturim tregtar nga Antofagasta në Santiago. Menjëherë pasi zbriti nga aeroplani ndërmori fluturimin ideal nëpër Cerro Armazones – Hüdepohl nuk mund të kërkonte për kushte më të mira atmosferike. Duke shfrytëzuar rastin, ai mund të kapë këtë perspektivë jo të zakonshme lart mbi terrenin spektakolar. Kjo fotografi tregon Shkretëtirën e Atacama-s me një qartësi mahnitëse, me një rrugë të hollë zigzake që duket qartë në terrenin me pluhur. Kjo rrugë mund ...

02 Shtator 2013: Kërkuesi PESSTO i ESO-s ka kapur këtë pamje të Messier 74, një galaktikë spiralë mahnitëse me krahët e saj spirale shumë të përcaktuara, subjekti kryesor në këtë foto është objekti shtesë i shndritshëm i fundit të Korrikut 2013: Një supernova e Tipit II e quajtur SN 2013ej e cila është e dukshme si një yll i ndritshëm poshtë majtas në foto. Supernova të këtij tipi ndodhin kur ngjeshen bërthamat e yjeve masivë për shkak të gravitetit të tyre në fund të jetës së yllit. Kjo ngjeshje shkakton një shpërthim të fuqishëm që hedh lëndë larg nëpër hapsirë. Ndriçimi i këtij shpërthimi mund të jetë më i ndritshëm se e gjithë galaktika që e përmban dhe mund të jetë i dukshëm për vëzhguesit për disa javë ose edhe për disa muaj. PESSTO (Kërkuesi Spektroskopik Publik i ESO-s për Objektet e Përkohshëm) është projektuar për të studiuar objektet që shfaqen për një ...

26 Gusht 2013: This image, captured by ESO’s Very Large Telescope (VLT) at Paranal, shows a small part of the well-known emission nebula, NGC 6357, located some 8000 light-years away, in the tail of the southern constellation of Scorpius (The Scorpion). The image glows with the characteristic red of an H II region, and contains a large amount of ionised and excited hydrogen gas. The cloud is bathed in intense ultraviolet radiation — mainly from the open star cluster Pismis 24, home to some massive, young, blue stars — which it re-emits as visible light, in this distinctive red hue. The cluster itself is out of the field of view of this picture, its diffuse light seen illuminating the cloud on the centre-right of the image. We are looking at a close-up of the surrounding nebula, showing a mesh of gas, dark dust, and newly born and still forming stars.

19 Gusht 2013: Një perde e ndritshme me yje është sfondi i kësaj fotografie të bukur të marrë nga astronomi Håkon Dahle. Personi që qëndron përpara është vetë Håkon, i rrethuar vetëm nga dy nga kupolat e mëdha e të erëta të cilat mbulojnë malin e Observatorit La Silla të ESO-s. Shumë astronomë profesionalë janë gjithashtu fotografë të mirë – dhe kush mund ti fajësojë ata? Vendet ku ndodhet ESO në shkretëtirën e Atacama-s janë ndër vendet më të mira në Tokë përsa i përket vëzhgimit të yjeve, si dhe për fotografimin e qiellit natën. Håkon e mori këtë fotografi krahas vëzhgimeve të tij një javore tek teleskopi MPG/ESO 2.2. Gjatë kësaj kohe teleskopi përdorej nga dy grupe vëzhgimi, kështu Håkon kishte shansin të admironte natën me yje - si dhe ta kapte atë, që ne të tjerët të mund ta shihnim. Rruga e Qumështit është më e ndritshme në Hemisferën e Jugut ...