1 00:00:26,830 --> 00:00:32,286 Во сечија основа лежи прашањето за нивното потекло. 2 00:00:32,286 --> 00:00:34,496 Ова е прашањето кое свештениците, 3 00:00:34,496 --> 00:00:38,462 филозофите заедно со нас научниците, го имаме разгледувано. 4 00:00:39,462 --> 00:00:43,564 Ги истражуваме екстрасоларните планети со цел да ги пронајдеме корените на животот, 5 00:00:43,564 --> 00:00:46,661 а со тоа и корените на Вселената... 6 00:00:46,661 --> 00:00:49,362 се обидуваме да ја набљудуваме Вселената во нејзиното детство. 7 00:00:51,467 --> 00:00:55,900 А тоа е главната мотивација зад градењето на поголеми и подобри телескопи 8 00:00:55,900 --> 00:00:58,521 и сепософистицирани инструменти. 9 00:01:17,440 --> 00:01:21,792 Иако светлината патува со брзина од 300 000 километри во секунда, 10 00:01:21,792 --> 00:01:26,283 Вселената е толку голема што на светлината од небесните објекти 11 00:01:26,283 --> 00:01:28,484 и` е потребно долго време за да дојде до нас. 12 00:01:30,895 --> 00:01:35,744 На сончевата светлина и` се потребни осум минути за да помине 150 милиони колометри 13 00:01:35,744 --> 00:01:38,098 помеѓу Сонцето и Земјата, 14 00:01:38,098 --> 00:01:43,325 додека на светлината од најблиската ѕвезда, Проксима Кентаур, и` се потребни четири години. 15 00:01:45,019 --> 00:01:50,155 Нашата соседна галаксија Андромеда се наоѓа на 2.5 милиони светлосни години оддалеченост, 16 00:01:50,155 --> 00:01:53,164 што значи кога гледаме кон Андромеда, 17 00:01:53,164 --> 00:01:56,895 гледаме како изледала пред 2 милиони години. 18 00:01:57,992 --> 00:02:01,573 Со набљудување на уште пооддалечени галаксии, 19 00:02:01,573 --> 00:02:03,853 речиси на 13 милијарди светлосни години оддалеченост, 20 00:02:03,853 --> 00:02:08,763 можеме да се вратиме во историјата дури до создавањето на Вселената. 21 00:02:12,471 --> 00:02:14,519 Астрономите се замислени. 22 00:02:14,682 --> 00:02:17,354 Единствено нешто коешто можеме да го видиме е светлината. 23 00:02:17,419 --> 00:02:21,889 Всушност, повеќе сакаме да правиме експериментите како во другите науки.. 24 00:02:21,889 --> 00:02:26,541 како мерење на галаксиите, или сопирање на нивното движење со цел да видиме што ќе се случи, 25 00:02:26,541 --> 00:02:28,387 но се разбира, не можеме да го сториме тоа. 26 00:02:28,387 --> 00:02:32,198 Наш единствен извор на информации е светлината. 27 00:02:38,200 --> 00:02:43,312 Нормално, можеме да правиме слики, да ја видиме формата на објектите, 28 00:02:43,312 --> 00:02:44,936 и да ја видиме нивната боја, 29 00:02:44,936 --> 00:02:47,097 но бидејќи светлината пренесува информации 30 00:02:47,097 --> 00:02:49,529 за атомите кои ја емитираат, 31 00:02:49,529 --> 00:02:53,654 со помош на квантови енергија или квантна механика 32 00:02:53,654 --> 00:02:56,192 можеме да направиме уште повеќе. 33 00:02:58,225 --> 00:03:02,373 Можеме да ги пронајдеме сигналите на тие атоми, своевиден генетски код, 34 00:03:02,373 --> 00:03:04,338 и тоа е доста моќно, 35 00:03:04,338 --> 00:03:07,670 бидејќи значи дека можеме да го утврдиме хемискиот состав, 36 00:03:07,670 --> 00:03:12,063 физиката на гасот, па дури и движењето на ѕвездите, 37 00:03:12,063 --> 00:03:14,298 благодарение на Доплеровиот ефект. 38 00:03:16,147 --> 00:03:20,567 Инструментите кои ни овозможуваат да дојдеме до информации преку анализа на светлината 39 00:03:20,567 --> 00:03:25,548 се наречени спектографи и истите ни се исклучително неопходни, 40 00:03:30,246 --> 00:03:32,169 Уште од нивното создавање во 19 век, 41 00:03:32,169 --> 00:03:35,326 спектографот претставува основна алатка во астрономијата, 42 00:03:35,326 --> 00:03:37,859 Во 90 - тите години на 20 век, нов вид на инструмент 43 00:03:38,094 --> 00:03:42,176 беше изработен во Европа: 3Д или спектограф со интегрално поле. 44 00:03:42,176 --> 00:03:46,409 За прв пат можевме да добиеме спектар на информации за една поголема област на небото, 45 00:03:46,409 --> 00:03:49,064 која содржи повеќе астрономски објекти. 46 00:03:49,064 --> 00:03:51,897 Првата генерација инструменти која се базира на овој концепт 47 00:03:51,897 --> 00:03:54,907 денес се инсталира на големи телескопи насекаде во светот. 48 00:03:54,907 --> 00:03:57,493 Со своите многубројни телескопи во Чиле, 49 00:03:57,493 --> 00:03:59,769 Европската Јужна Опсерваторија или ЕЅО, 50 00:03:59,769 --> 00:04:02,183 се наоѓа на чело на европската астрономија. 51 00:04:02,183 --> 00:04:06,175 Многу 3Д спектографи од првата генерација 52 00:04:06,175 --> 00:04:10,057 се наоѓаат во фокусот на четири Многу Големи Телескопи, 53 00:04:10,057 --> 00:04:14,450 со огледала со дијаметар од 8.2 метри, во опсерваторијата Паранал. 54 00:04:18,161 --> 00:04:21,482 Со напредокот на технологијата, да речеме после десет години, 55 00:04:21,482 --> 00:04:25,540 можеме да направиме подобра камера или подобар спектограф 56 00:04:25,540 --> 00:04:28,189 и да го ставиме на телескоп и да го направиме уште помоќен, 57 00:04:28,189 --> 00:04:30,951 но ќе ни бидат потребни од пет до десет години. 58 00:04:30,951 --> 00:04:33,434 Во почетокот на 21 век, 59 00:04:33,434 --> 00:04:39,971 во ЕЅО се креираа планови - треба да имаме идеи за нови, 60 00:04:39,971 --> 00:04:43,556 помоќни инструменти, наречени инструменти од втората генерација. 61 00:04:45,989 --> 00:04:50,873 Тендерот на ЕЅО ни даде можност да отидеме напред, 62 00:04:50,873 --> 00:04:54,048 и да предложиме нешто што се базираше врз 63 00:04:54,048 --> 00:04:57,438 се` што научивме во текот на тие години, 64 00:04:57,438 --> 00:04:59,439 нешто поамбициозно, 65 00:04:59,439 --> 00:05:02,439 што значеше дека ќе можевме да ја набљудуваме 66 00:05:02,439 --> 00:05:05,372 далечната Вселена 67 00:05:05,372 --> 00:05:08,883 и на тој начин започна проектот MUSE. 68 00:05:13,067 --> 00:05:18,709 Во минатото имавме инструменти кои функционираа како MUSE 69 00:05:18,709 --> 00:05:20,523 - спектографи со интегрално поле, 70 00:05:20,523 --> 00:05:23,141 тие прават слики и спектри во исто време, 71 00:05:23,141 --> 00:05:25,494 ги имаме веќе 20 години, 72 00:05:25,494 --> 00:05:30,196 а нашите институти во Лион и Потсдам 73 00:05:30,196 --> 00:05:34,781 успешно ги користеа во своите опсервации. 74 00:05:34,781 --> 00:05:38,827 Она што MUSE за прв пат го воведува 75 00:05:38,827 --> 00:05:41,659 е комбинацијата на оваа сопособност 76 00:05:41,659 --> 00:05:45,382 со способноста на инструментот за истражување, 77 00:05:45,382 --> 00:05:49,352 што подразбира можност да се набљудува поголем дел од небото, 78 00:05:49,352 --> 00:05:51,704 а не само една галаксија, 79 00:05:51,704 --> 00:05:56,553 туку значителен дел од небото во кој постојат повеќе работи, 80 00:05:56,553 --> 00:06:03,035 и се` со оваа спектроскопска способност. 81 00:06:03,035 --> 00:06:06,553 Ова е нов начин на занимавање со астрономија. 82 00:06:07,553 --> 00:06:11,078 MUSE, или Повеќе Деловен Спектографски Истражувач, 83 00:06:11,078 --> 00:06:15,206 е составен од 24, а не од само еден 3Д спектограф. 84 00:06:15,206 --> 00:06:17,138 Кога светлината од галаксијата 85 00:06:17,138 --> 00:06:19,160 прифатена од телескопот ќе навлезе во инструментот, 86 00:06:19,160 --> 00:06:22,844 првиот оптички елемент со кој светлината доаѓа во контакт е де-ротаторот, 87 00:06:22,844 --> 00:06:24,953 кој компензира за земјината ротација. 88 00:06:25,621 --> 00:06:29,053 Стабилизираната слика потоа се зголемува со пар огледала. 89 00:06:29,053 --> 00:06:32,551 Потоа, зракот влегува во првиот раздвојувач на полиња. 90 00:06:32,551 --> 00:06:36,209 Сликата од галаксијата се дели на 24 оддели, 91 00:06:36,209 --> 00:06:38,717 што резултира во 24 посебни оптички зраци. 92 00:06:39,931 --> 00:06:41,954 Овие зраци се дистрибуирани со помош на група на 93 00:06:41,954 --> 00:06:44,677 огледала и леќи во 24 модули. 94 00:06:47,003 --> 00:06:50,319 Светлината повторно се раздвојува во втор раздвојувач на полиња, 95 00:06:50,319 --> 00:06:53,672 наречен сечач - ремек дело на MUSE. 96 00:06:53,672 --> 00:06:57,630 Сечачот е составен од две серии од 48 сферични огледала, 97 00:06:57,630 --> 00:07:00,269 кои го делат зракот на 48 делови. 98 00:07:00,269 --> 00:07:04,681 Светлината што ја рефлектира секое мало огледало влегува во спектографот, 99 00:07:05,044 --> 00:07:07,606 каде се распрскува во согласност со својата бранова должина. 100 00:07:07,606 --> 00:07:12,079 Детекторот го регистрира спектарот на мал дел од галаксијата. 101 00:07:12,079 --> 00:07:15,572 Овој процес се повторува за сите други 48 зраци. 102 00:07:15,572 --> 00:07:19,032 Детекторот потоа целосно се осветлува. 103 00:07:19,032 --> 00:07:21,000 Истото се случува симултано 104 00:07:21,000 --> 00:07:23,512 во секоја од другите 24 спектографи. 105 00:07:23,512 --> 00:07:26,260 Резултатот од слика од 400 милиони пиксели 106 00:07:26,260 --> 00:07:30,091 во која се содржани спектарски информации за секој дел од галаксијата. 107 00:07:31,756 --> 00:07:34,797 Се разбира, ниту една лабораторија не може самостојно да започне проект 108 00:07:34,797 --> 00:07:36,983 како MUSE, 109 00:07:36,983 --> 00:07:40,036 бидејќи нема да има доволно сила или капацитет за тоа, 110 00:07:40,036 --> 00:07:43,482 затоа ги споив во една група повеќе европски лаборатории, кои 111 00:07:43,482 --> 00:07:46,241 заедно имаа експертиза за да започнат еден таков проект. 112 00:07:47,370 --> 00:07:50,108 Се придружија пет истражни лабаратории 113 00:07:50,108 --> 00:07:52,124 Центарот за астрофизички истражувања од Лион 114 00:07:52,124 --> 00:07:54,373 да ја развие MUSE заедно со ЕЅО. 115 00:07:57,942 --> 00:08:02,526 Процесот започна во 2004 со развој на концептот, дизајнот, 116 00:08:02,526 --> 00:08:05,086 и градењето во кој беа вклучени експерти од 117 00:08:05,086 --> 00:08:08,146 оптиката, механиката, електрониката и софтверот. 118 00:08:10,382 --> 00:08:15,151 Сите фази траеја 9 години и во нив беа вклучени стотици истражувачи, 119 00:08:15,151 --> 00:08:18,526 техничари и инженери кои ги надминуваа многуте предизвици, 120 00:08:18,526 --> 00:08:21,032 особено оние кои се јавија при развојот на сечачот, 121 00:08:21,032 --> 00:08:22,910 клучната компонента на MUSE. 122 00:08:25,025 --> 00:08:28,355 Мора да разберете, дека во почетокот, 123 00:08:28,355 --> 00:08:31,424 кога го лансиравме проектот, како што често се случува, 124 00:08:31,424 --> 00:08:34,222 не знаевме како да го направиме сечачот. 125 00:08:34,222 --> 00:08:37,334 Имавме направено мал прототип, и тоа беше се`, 126 00:08:37,334 --> 00:08:39,184 и како што проектот одеше напред, 127 00:08:39,184 --> 00:08:41,654 моравме да покажеме дека всушност можеме да го направиме. 128 00:08:41,654 --> 00:08:44,585 Започнавме цела батерија на тестови, 129 00:08:44,585 --> 00:08:47,788 направивме повеќе метални конструкции, со различни технологии, 130 00:08:47,788 --> 00:08:50,604 со оптичко поле, од разни произведувачи, 131 00:08:50,604 --> 00:08:52,439 во Европа и САД... 132 00:08:52,439 --> 00:08:54,679 и секојпат, не функционираше. 133 00:08:54,679 --> 00:08:58,293 Секој пат постоеше нешто кое не функционираше, па така во еден момент, 134 00:08:58,293 --> 00:09:00,849 мислевме дека проектот треба да запре 135 00:09:00,849 --> 00:09:02,388 - без сечач, без MUSE. 136 00:09:02,988 --> 00:09:06,710 И одеднаш, еден француски произведувач 137 00:09:06,710 --> 00:09:07,719 разви технологија 138 00:09:07,719 --> 00:09:11,024 со чија помош можевме конечно да го направиме сечачот, 139 00:09:11,024 --> 00:09:15,301 всушност не само еден,. туку 24! 140 00:09:15,301 --> 00:09:18,184 Се спасивме. 141 00:09:26,381 --> 00:09:29,756 Составувањето на MUSE започна во Лион во 2010 година. 142 00:09:29,756 --> 00:09:33,555 Илјадници компоненти пристигнуваат од насекаде во Европа. 143 00:09:36,323 --> 00:09:37,933 Ни требаа три години за да го составиме, 144 00:09:37,933 --> 00:09:41,990 да го калибрираме, центрираме и да го тестираме. 145 00:10:23,575 --> 00:10:29,571 Во Септември 2013 година, по завршување на последните тестови, MUSE беше разглобен, 146 00:10:29,571 --> 00:10:32,018 внимателно спакуван, и испратен во Чиле. 147 00:11:00,271 --> 00:11:02,919 MUSE пристигаше во дузини пакети. 148 00:11:02,919 --> 00:11:07,644 Неколку камионски пратки пристигнаа во Паранал, а нашата прва главна грижа беше: 149 00:11:07,644 --> 00:11:10,020 дали се` пристигна без оштетување? 150 00:11:10,020 --> 00:11:12,567 Бидејќи стануваше збор за уникатни делови, 151 00:11:12,567 --> 00:11:14,687 и ако еден дел беше скршен, 152 00:11:14,687 --> 00:11:17,686 немаше да имаме време да направиме друг за доволно кратко време, 153 00:11:17,686 --> 00:11:20,405 што ни создаваше нервози. 154 00:11:20,405 --> 00:11:21,847 Но се` помина во најдобар ред, 155 00:11:21,847 --> 00:11:23,506 и кога сите пакети 156 00:11:23,506 --> 00:11:25,856 со сите делови пристигна во Паранал, 157 00:11:25,856 --> 00:11:29,316 и видовме дека се` е во ред, мораше да ги составуваме, 158 00:11:29,316 --> 00:11:32,537 тестираме и центрираме, и за MUSE, 159 00:11:32,537 --> 00:11:35,882 кој претставува еден од најголемите инструменти инсталиран на VLT 160 00:11:35,882 --> 00:11:39,268 - најголемиот, всушност - таа фаза ни одзеде долго време. 161 00:11:40,972 --> 00:11:42,861 Најстресниот дел од овој маратон 162 00:11:42,861 --> 00:11:44,569 беше почитувањето на крајните рокови. 163 00:11:44,569 --> 00:11:49,225 Ноќите кои ни беа доделени за набљудување на небото 164 00:11:49,225 --> 00:11:51,658 беа претходно утврдени, 165 00:11:51,658 --> 00:11:54,007 и не смеевме да ги пропуштиме. 166 00:11:57,567 --> 00:12:00,968 Тоа беше ново искуство за нас, бидејќи во поранешните проекти, 167 00:12:00,968 --> 00:12:03,565 имавме разглобени инструменти, 168 00:12:03,565 --> 00:12:07,710 кои требаше да ги распоредиме во поединечни делови и потоа повторно да ги составиме, 169 00:12:07,710 --> 00:12:09,785 на телескопот на платформата, 170 00:12:09,785 --> 00:12:13,342 но за MUSE се покажа дека овој начин не е исплатлив, 171 00:12:13,342 --> 00:12:18,116 бидејќи MUSE е премногу комплициран за ваков начин на составување 172 00:12:18,116 --> 00:12:22,904 особено оние порамнувања кои требаше да бидат направени во телескопската купола. 173 00:12:25,473 --> 00:12:29,808 Беше одлучено дека ќе го кренеме целиот инструмент 174 00:12:29,808 --> 00:12:32,455 во еден обид на куполата, 175 00:12:32,455 --> 00:12:37,776 и дека единствениот начин да се внесе огромен инструмент во куполата, 176 00:12:37,776 --> 00:12:41,049 е преку отворот за набљудување. 177 00:12:44,287 --> 00:12:46,998 Замислете во каква состојба бевме пред тоа... 178 00:12:47,098 --> 00:12:50,999 Знаевме дека тоа е клучниот дел од операцијата 179 00:12:50,999 --> 00:12:54,651 и дека времето ќе игра голема улога со крајниот исход, 180 00:12:54,651 --> 00:12:57,746 бидејќи требаше да го отпакуваме инструментот 181 00:12:57,746 --> 00:13:01,438 да го оставиме надвор пред да го инсталираме на телескопот. 182 00:13:01,438 --> 00:13:05,128 Но се разбира, кога се спремавме, 183 00:13:05,128 --> 00:13:07,725 имаше силен ветер и ризик од појава на дожд. 184 00:13:07,725 --> 00:13:10,235 Затоа забавивме и почекавме, 185 00:13:10,235 --> 00:13:13,611 направивме состанок и ја погледнавме временската прогноза, 186 00:13:13,611 --> 00:13:15,587 и одлучивме да одиме напред. 187 00:13:40,915 --> 00:13:44,298 Еден од најголемите ризици беше, се разбира, 188 00:13:44,298 --> 00:13:45,614 оштетувањето на инструментот. 189 00:13:45,614 --> 00:13:49,341 Но постеше уште еден параметар: порамнувањето. 190 00:13:49,341 --> 00:13:53,888 За ова беа потрошени повеќе од два месеци во салата за интеграција, 191 00:13:53,888 --> 00:13:57,972 и ако порамнувањето не беше правилно, 192 00:13:57,972 --> 00:14:01,294 немавме да имаме друг избор освен да го вратиме повторно долу. 193 00:14:05,517 --> 00:14:11,296 И тогаш беше кренат на висина од петнаесет метри над нашите глави, 194 00:14:11,296 --> 00:14:14,116 но да бидат искрен, во тој момент, 195 00:14:14,116 --> 00:14:17,549 мислев дека ќе бидам целосно возбуден 196 00:14:17,549 --> 00:14:22,245 и стравот дека инструментот може да падне... 197 00:14:28,967 --> 00:14:32,629 Друг критичен елемент беа телескопските огледала, 198 00:14:32,629 --> 00:14:35,898 а ќе имавме голем проблем со огледалата 199 00:14:35,898 --> 00:14:37,477 ако Сонцето ги огрееше, 200 00:14:37,477 --> 00:14:42,310 и започнавме со кревањето околу 5-5:30 изутрина, 201 00:14:42,310 --> 00:14:44,167 и кога завршивме, 202 00:14:44,167 --> 00:14:45,828 имавме само десет минути 203 00:14:45,828 --> 00:14:47,991 пред Сонцето да допре до главното огледало, 204 00:14:47,991 --> 00:14:52,183 кога требаше да го затвориме капакот. 205 00:14:52,183 --> 00:14:56,242 Не само што беше осетлива техничка операција, 206 00:14:56,242 --> 00:14:58,929 туку истата требаше да биде завршена во ограничен простор и време. 207 00:15:34,501 --> 00:15:37,117 Тоа беше прв пат светлина 208 00:15:37,117 --> 00:15:39,592 различна од онаа амбиентална или од ламба за калибрација 209 00:15:39,592 --> 00:15:41,383 да допре до инструментот... 210 00:15:41,383 --> 00:15:45,014 светлината од ѕвезда или од галаксија, на пример. 211 00:15:48,088 --> 00:15:51,272 Сакав да го симболизирам тој момент преку избор 212 00:15:51,272 --> 00:15:57,978 на посебен објект кој е скриен и таен, па затоа ја избрав Капетановата ѕвезда. 213 00:15:57,978 --> 00:16:01,950 Ја избрав бидејќи е на 13 светлосни години оддалеченост, 214 00:16:01,950 --> 00:16:05,858 што значи дека светлината заминала од оваа ѕвезда во 2001 година, 215 00:16:05,858 --> 00:16:09,377 во исто време кога поднесовме понуда на тендерот на ЕЅО. 216 00:16:14,955 --> 00:16:15,983 За 13 години, 217 00:16:15,983 --> 00:16:18,281 светлината патувала низ длабоката Вселена 218 00:16:18,281 --> 00:16:20,592 со брзина од 300 000 километри во секунда, 219 00:16:20,592 --> 00:16:24,738 и пристигнала 13 години подоцна во каналот број 6 на MUSE. 220 00:16:28,607 --> 00:16:30,199 Беше навистина симболично. 221 00:16:33,774 --> 00:16:35,303 Ова го споделив со тимот кога ме прашаа, 222 00:16:35,303 --> 00:16:38,020 и јас им кажав дека тоа е така бидејќи 223 00:16:38,020 --> 00:16:40,453 светлината од ѕвездата одеше право, 224 00:16:40,453 --> 00:16:43,453 додека за нас тоа не беше толку праволиниски. 225 00:16:49,077 --> 00:16:50,822 Тоа беше Првата Светлина 226 00:16:50,822 --> 00:16:53,781 и првиот пат кога направивме слика од небото. 227 00:16:53,781 --> 00:16:56,609 Лично, јас бев под голем притисок, 228 00:16:56,609 --> 00:16:58,565 бидејќи го инсталиравме инструментот 229 00:16:58,565 --> 00:17:02,058 и потоа потрошивме една недела на правилно порамнување на телескопот, 230 00:17:02,058 --> 00:17:04,794 па кога ја направивме првата слика, 231 00:17:04,794 --> 00:17:07,345 тоа исто така беше потврда дека инструментот 232 00:17:07,683 --> 00:17:09,595 беше точно спротивно од телескопот. 233 00:17:14,563 --> 00:17:17,845 Тоа беше производ на 10 годишна работа и беше функционално 234 00:17:17,845 --> 00:17:19,738 можевме да ги видиме ѕвездите! 235 00:17:19,738 --> 00:17:23,646 Јасно се гледаа и можевме правилно да ги подредиме. 236 00:17:23,646 --> 00:17:25,355 Бевме успешни, 237 00:17:25,355 --> 00:17:29,042 па сега можевме да им го предадеме инструментот на научниците, 238 00:17:29,042 --> 00:17:32,068 и знаевме дека тие ќе се забавуваат со него. 239 00:17:42,190 --> 00:17:45,843 MUSE беше инсталиран, но пред пуштање во употреба, 240 00:17:45,843 --> 00:17:48,435 требаше да помине низ серија од тестови и приспособувања. 241 00:17:48,435 --> 00:17:51,713 Оваа фаза, позната како „пуштање во употреба“, 242 00:17:51,713 --> 00:17:53,796 налагаше многу ноќи поминати во добивање на податоци 243 00:17:53,796 --> 00:17:55,838 за инжинерите и истражувачите 244 00:17:55,838 --> 00:17:58,709 да ја извлечат оптималната работа од MUSE. 245 00:18:02,909 --> 00:18:04,627 На овој екран, можеме да видиме 246 00:18:04,627 --> 00:18:09,033 реконструирана слика од подрачјето од небото кое го набљудуваме. 247 00:18:09,033 --> 00:18:12,407 Можете да видиме различни објекти кои ги имаме обележано, 248 00:18:12,407 --> 00:18:14,873 и за секој од овие објекти, 249 00:18:14,873 --> 00:18:18,294 можете да видите спектар кој ни дава 250 00:18:18,294 --> 00:18:20,650 карактеристики и ни кажува што е... 251 00:18:20,650 --> 00:18:25,128 ако е галаксија, или квазар или друг објект од научен интерес. 252 00:18:28,461 --> 00:18:33,636 Еден од најголемите предизвици на проектот беше способноста да 253 00:18:33,636 --> 00:18:36,429 се анализира ефикасноста на големото количество на податоци 254 00:18:36,429 --> 00:18:38,259 до кои доаѓа инструментот. 255 00:18:39,259 --> 00:18:43,605 Видете, тој може да создаде 400 милиони бајти податоци во минута. 256 00:18:43,605 --> 00:18:46,776 Волуменот на информации може да биде значителен, 257 00:18:46,776 --> 00:18:49,583 но не е само волуменот, туку и сложеноста. 258 00:18:49,583 --> 00:18:51,965 Сликата која пристига на детекторот 259 00:18:51,965 --> 00:18:54,929 беше кратена неколку пати на помали делови 260 00:18:54,929 --> 00:18:56,639 со помош на сечачи и раздвојувачи на полиња, 261 00:18:56,639 --> 00:19:02,065 и затоа е исклучително сложено и треба алгоритамски треба да се утврди 262 00:19:02,065 --> 00:19:06,608 што се случило на детекторот и да се спореди со она на небото. 263 00:19:06,608 --> 00:19:13,089 Она што MUSE вооснова го создава е многу пикселни податоци на некои детектори, 264 00:19:13,089 --> 00:19:17,512 и ако го погледнете тоа нема да можете да препознаете нешто повеќе. 265 00:19:17,512 --> 00:19:20,082 Затоа е процесот сложен. 266 00:19:20,082 --> 00:19:21,547 Имаме експерт во нашиот тим 267 00:19:21,547 --> 00:19:25,952 кој го напиша софтверот за редукција на податоци, 268 00:19:25,952 --> 00:19:30,824 кој во основа ги спојува сите овие пикселни податоци за да создаде 269 00:19:30,824 --> 00:19:34,599 слики, спектар или коцка на комбинирани податоци итн. 270 00:19:37,632 --> 00:19:40,900 Во Февруари 2014 година, во текот на фазата на валидација, 271 00:19:40,900 --> 00:19:43,275 MUSE ја набљудуваше маглината Орион 272 00:19:43,275 --> 00:19:46,561 за да ја провери својата способност за анализа на големи региони на небото. 273 00:19:46,561 --> 00:19:52,132 За помалку од два часа, MUSE направи повеќе од 60 слики од маглината 274 00:19:52,132 --> 00:19:54,418 - тоа се 2 милиони спектруми - 275 00:19:54,418 --> 00:19:59,333 100 повеќе од она што беше достапно во тоа време. 276 00:19:59,333 --> 00:20:03,059 По обработката, податоците беа сместени во коцка 277 00:20:03,059 --> 00:20:06,833 составена од серија на 4000 слики од различни бранови должини. 278 00:20:06,833 --> 00:20:13,659 Анализата на овие податоци откри повеќе различни хемиски елементи 279 00:20:13,659 --> 00:20:16,867 како и физичките услови на гасот во маглината. 280 00:20:16,867 --> 00:20:21,642 Споредено со обични слики, коцката со податоци на MUSE 281 00:20:21,642 --> 00:20:25,843 е толку богата со информации што на истражувачите ќе им бидат потребни повеќе месеци 282 00:20:25,843 --> 00:20:29,298 за целосно да ја анализираат нејзината содржина и да ги објават резултатите. 283 00:20:29,298 --> 00:20:31,149 Вистинската работа е, 284 00:20:31,149 --> 00:20:33,833 тоа што го добивме од маглината Орион беше она на што се надевавме, 285 00:20:33,833 --> 00:20:36,115 дури и подбро, беше спектакуларно. 286 00:20:36,115 --> 00:20:41,469 Бидејќи постоеше многу гас, и тој гас беше во движење, 287 00:20:41,469 --> 00:20:47,120 и постоеја ѕвезди - топли ѕвезди - кои го возбудуваа гасот, 288 00:20:47,120 --> 00:20:50,801 што го принудува да зрачи во различни делови 289 00:20:50,801 --> 00:20:52,547 на електро - магнетниот спектар. 290 00:20:52,547 --> 00:20:57,688 Ова можете лесно да си го претставите со шарени мапи, 291 00:20:57,688 --> 00:21:01,543 и тоа е она што го направивме отпосле. 292 00:21:01,543 --> 00:21:05,528 И навистина, интересната работа беше тоа што ова беше реквизит 293 00:21:05,528 --> 00:21:08,694 за способностите на MUSE но исто така содржи 294 00:21:08,694 --> 00:21:13,756 неверојатно богатство на научно значајни податоци. 295 00:21:19,096 --> 00:21:21,113 На секои 6 месеци, 296 00:21:21,113 --> 00:21:25,054 членовите на конзорциумот MUSE се состануваат за „прометните недели“. 297 00:21:25,054 --> 00:21:27,509 Во овие времиња, тие известуваат за статусот 298 00:21:27,509 --> 00:21:31,183 на програмата за набљудување и разговараат за последните резултати. 299 00:21:31,183 --> 00:21:35,833 Во текот на неделата, професори, докторанди и студенти 300 00:21:35,833 --> 00:21:39,065 од разни националности се среќаваат со една дел: 301 00:21:39,065 --> 00:21:41,492 да извлечат научни информации 302 00:21:41,492 --> 00:21:44,528 од светлината анализирана од и разглобена од MUSE. 303 00:21:44,528 --> 00:21:47,737 Се истражуваат разни теми. 304 00:21:47,737 --> 00:21:53,643 Поточно, мој личен интерес е како галаксиите, 305 00:21:53,643 --> 00:21:58,024 како што е нашата галаксија Млечен пат, како галаксиите се менуваат со текот на времето, 306 00:21:58,024 --> 00:22:02,008 како се развиваат, како биле создадени во раната Вселена, 307 00:22:02,008 --> 00:22:04,121 како можат да се развијат со текот на времето, 308 00:22:04,121 --> 00:22:07,162 што врши контрола на нивниот развој итн. 309 00:22:07,162 --> 00:22:10,091 И знаеме дека клучен дел од тоа 310 00:22:10,091 --> 00:22:14,340 е интеракцијата со гасот во Вселената, 311 00:22:14,340 --> 00:22:22,316 како гасот од околната Вселена се истекува во галаксијата 312 00:22:22,316 --> 00:22:24,775 и тоа е кога тие го трошат горивото од кое 313 00:22:24,775 --> 00:22:26,623 ѕвездите како Сонцето евентуално се создаваат. 314 00:22:26,623 --> 00:22:32,865 И знаеме дека околу галаксиите постои гас, 315 00:22:32,865 --> 00:22:35,726 тоа е оној гас што останал од Големата Експлозија. 316 00:22:35,726 --> 00:22:40,839 Тоа го гледаме при апсорпцијата во заднинските објекти, 317 00:22:40,839 --> 00:22:46,892 но тоа само претставува една димензија од сликата. 318 00:22:46,892 --> 00:22:50,037 Тоа е буквално како игла во стог сено. 319 00:22:50,037 --> 00:22:54,298 Со MUSE, можеме сега да видиме каде е овој гас, 320 00:22:54,298 --> 00:22:57,865 во своевиден три - димензионален волумен. 321 00:22:57,865 --> 00:23:02,812 Она што сакаме да го постигнеме со MUSE е да го разбереме овој процес 322 00:23:02,812 --> 00:23:09,584 за тековите на гасот од околната Вселената во галаксиите. 323 00:23:13,564 --> 00:23:19,910 Можам да кажам дека Светиот Грал на моето поле на истражување беше да ја откријам 324 00:23:20,090 --> 00:23:26,001 оваа мрежа од гас за која мислам дека мора да биде таму во раната Вселена, 325 00:23:26,001 --> 00:23:28,968 од која подоцна се создавале галаксиите. 326 00:23:28,968 --> 00:23:33,658 И MUSE навистина е најдобриот инструмент 327 00:23:33,658 --> 00:23:35,667 за да се обидеме и да го видиме тоа. 328 00:23:42,874 --> 00:23:46,616 Набљудуваме квазари, т.н квазари, 329 00:23:46,616 --> 00:23:49,071 кои се едни од најсјајните извори во Вселената, 330 00:23:49,071 --> 00:23:51,930 а квазар е супер - масивна црна дупка. 331 00:23:51,930 --> 00:23:53,675 Гасот влегува внатре 332 00:23:53,675 --> 00:23:56,128 поради гравитацијата на супер - масивната црна дупка, 333 00:23:56,128 --> 00:23:58,060 и бидејќи гравитацијата е толку силна, 334 00:23:58,060 --> 00:24:01,350 гасот се движи многу брзо додека влегува во црната дупка. 335 00:24:01,350 --> 00:24:03,250 И бидејќи се движи толку брзо, 336 00:24:03,250 --> 00:24:05,431 постои големо триење помеѓу слоевите на гасот 337 00:24:05,431 --> 00:24:06,953 кои се движат со различни брзини, 338 00:24:06,953 --> 00:24:08,345 и гасот започнува многу да се вжештува, 339 00:24:08,345 --> 00:24:11,751 и како што се вжештува, започнува да емитира големи количества на радијација. 340 00:24:11,751 --> 00:24:15,638 Ние ги користевме овие квазари како средства, 341 00:24:15,638 --> 00:24:18,200 не за да ги проучуваме нив, туку како светилки. 342 00:24:18,200 --> 00:24:21,144 Бидејќи тие се толку сјајни можеме да ги видиме од другата страна на Вселената, 343 00:24:21,144 --> 00:24:25,564 и гледате светилка и потоа го проверувате тој гас, 344 00:24:25,564 --> 00:24:29,665 на патот од квазарот до вас - телескопот, набљудувачот - 345 00:24:29,665 --> 00:24:33,682 што тој гас, кој е помеѓу галаксијата и тебе, апсорбира 346 00:24:33,682 --> 00:24:36,244 потоа можете да дознаете и за гасот околу таа галаксија, 347 00:24:36,244 --> 00:24:37,902 кој можете да го набљудувате на било кој друг начин. 348 00:24:38,902 --> 00:24:44,036 Но, за да научите како тоа е поврзано со тековите на гасот од и во галаксијата, 349 00:24:44,036 --> 00:24:47,514 треба да знаете каде е таа галаксија и тоа беше тесното грло. 350 00:24:47,514 --> 00:24:51,416 Не можевме да ги најдеме галаксии, освен оние најсјајните. 351 00:24:51,416 --> 00:24:54,307 Со MUSE можевме да гледаме и помалку видливи, 352 00:24:54,307 --> 00:24:56,391 за една до две класи од магнитудата, 353 00:24:56,391 --> 00:24:58,035 за да можеме да најдеме повеќе галаксии. 354 00:24:58,035 --> 00:25:00,882 Всушност, разбрав дека можеме да најдеме толку галаксии 355 00:25:00,882 --> 00:25:03,710 колку што имаше видливи апсорпциони линии, 356 00:25:03,710 --> 00:25:08,629 па можевме да го поврземе гасот што го гледавме во апсорпцијата 357 00:25:08,629 --> 00:25:10,788 со галаксиите кои беа откриени со MUSE, 358 00:25:10,788 --> 00:25:13,030 и на тој начин, за прв пат, 359 00:25:13,030 --> 00:25:15,774 науќивме за гасот кој влегува и излегува 360 00:25:15,774 --> 00:25:17,505 од далечните галаксии. 361 00:25:17,505 --> 00:25:19,597 Сето ова е важно 362 00:25:19,597 --> 00:25:23,161 бидејќи оддалеченоста во астрономијата значи враќање во минатото. 363 00:25:25,033 --> 00:25:27,041 А со MUSE можеме да го проучуваме овој процес во време 364 00:25:27,041 --> 00:25:30,975 кога галаксиите беа најактивни во историјата на Вселената, 365 00:25:30,975 --> 00:25:33,330 кои енергично раѓаа ѕвезди, 366 00:25:33,330 --> 00:25:35,793 што придонесуваше за големи експлозии 367 00:25:35,793 --> 00:25:38,292 кои враќаа гас повторно во меѓу - галактичкиот простор. 368 00:25:48,170 --> 00:25:52,031 Со јадрено дупчење на Антарктикот можеме да се вратиме назад во климатската историја, 369 00:25:52,031 --> 00:25:55,803 а тоа е исто кога набљудуваме некоја област од небото. 370 00:25:55,803 --> 00:25:57,126 Се враќаме во минатото. 371 00:25:57,126 --> 00:26:00,544 Сега, јас сум посебно заинтересиран во галаксии, 372 00:26:00,544 --> 00:26:02,804 тие големи групации на милиони ѕвезди, 373 00:26:02,804 --> 00:26:05,933 и милионите галаксии во Вселената. 374 00:26:05,933 --> 00:26:10,032 Сакаме да дознаеме кога тие биде создадени, како се развивале, 375 00:26:10,032 --> 00:26:13,908 и тоа е како едно длабоко јадрено дупчење во Вселената 376 00:26:13,908 --> 00:26:17,171 што значи дека можеме да видиме галаксии на различни возрасти 377 00:26:17,171 --> 00:26:21,075 - кога биле во детство, зрелост, старост итн... 378 00:26:21,075 --> 00:26:23,499 и на тој начин се обидуваме да се вратиме во нивната историја. 379 00:26:23,499 --> 00:26:26,607 MUSE е навистина совршен инструмент за ова. 380 00:26:26,607 --> 00:26:30,547 Мислам дека е брилијантен, бидејќи порано сакав да бидам археолог, 381 00:26:30,547 --> 00:26:33,403 и повторно ја открив мојата љубов која ја имав за тоа во мојата младост. 382 00:26:33,403 --> 00:26:36,326 Со MUSE се занимавам со археологија во Вселената! 383 00:26:38,939 --> 00:26:42,629 Во 2014, во текот на четири ноќи, 384 00:26:42,629 --> 00:26:45,622 MUSE набљудуваше област од Хабловото Длабоко Поле. 385 00:26:47,471 --> 00:26:50,772 Ова поле беше претходно снимено во 2000 година 386 00:26:50,772 --> 00:26:52,489 со вселенскиот телескоп Хабл, 387 00:26:52,489 --> 00:26:54,443 со помош на долги изложувања 388 00:26:54,443 --> 00:26:57,443 за да се дојде до колор слики од стотици галаксии. 389 00:27:01,243 --> 00:27:05,223 Коцката со податоци на MUSE од ова поле е полно со информации. 390 00:27:05,923 --> 00:27:07,819 Со анализа на коцката, 391 00:27:07,819 --> 00:27:11,418 напредуваме во бранова должина, од сина во инфра - црвена. 392 00:27:14,118 --> 00:27:16,460 Бројни светли точки можат да се видат, 393 00:27:16,460 --> 00:27:18,651 кои имаат различна сјајност и бранова должина. 394 00:27:19,651 --> 00:27:21,452 Тоа во најголем дел се галаксии. 395 00:27:22,570 --> 00:27:24,311 Од разликите во сјајност 396 00:27:24,311 --> 00:27:27,405 можеме да заклучиме дека физичките карактеристики на галаксиите 397 00:27:27,405 --> 00:27:30,861 - на пример, кои типови на ѕвезди се присутни таму. 398 00:27:30,861 --> 00:27:36,023 Сега можеме да избереме мал регион од коцката со податоци; две области поточно. 399 00:27:36,023 --> 00:27:41,322 Првата е центарот на нашата галаксија. Втората е празна. 400 00:27:41,322 --> 00:27:44,430 На лево, можеме да видиме како се појавува спектар. 401 00:27:44,430 --> 00:27:49,108 На приближно 520 нанометри можеме да видиме сјајна емисиона линија. 402 00:27:49,108 --> 00:27:52,216 Галаксијата свети интензивно на оваа бранова должина, 403 00:27:52,216 --> 00:27:55,364 што индицира присуство на топол кислород во галаксијата. 404 00:27:55,364 --> 00:28:01,986 Во црвено можеме да видиме друга линија во вториот дел од коцката. 405 00:28:01,986 --> 00:28:05,744 Таму, каде претхнод ништо не се гледаше, 406 00:28:05,744 --> 00:28:10,178 благодарение на јонизираниот водород сега се гледа галаксија. 407 00:28:10,178 --> 00:28:14,026 Со мерење на точната бранова должина на емисионата линија, 408 00:28:14,026 --> 00:28:16,966 можно е да ја утврдиме оддалеченоста на галаксијата. 409 00:28:16,966 --> 00:28:21,353 Тоа е доста оддалечена, 13 милијарди светлосни години, 410 00:28:21,353 --> 00:28:26,295 и ја гледаме како изгледала по 1 милијарда години по Големата Експлозија. 411 00:28:29,157 --> 00:28:32,145 Квалитетот на сликата од телескопот Хабл 412 00:28:32,145 --> 00:28:36,433 ни овозможува да прецизно да видиме една галаксија и нејзината форма, 413 00:28:36,433 --> 00:28:38,476 но она што го гледаме 414 00:28:38,476 --> 00:28:42,561 е всушност колку светлина добива таа галаксија во точно одреден момент. 415 00:28:44,716 --> 00:28:49,151 Со спектарот, ја имаме и дистрибуцијата на енергијата на светлината, 416 00:28:49,151 --> 00:28:52,082 сите нејзини бранови должини и бои, 417 00:28:52,082 --> 00:28:56,338 и ова обезбедува многу повеќе информации, 418 00:28:56,338 --> 00:28:59,526 како брзината со која ротираат тие галаксии, 419 00:28:59,526 --> 00:29:02,677 движењето на гасот, хемиските елементи, 420 00:29:02,677 --> 00:29:07,155 и бројот на ѕвезди со различни возрасти - млади и стари - 421 00:29:07,155 --> 00:29:09,582 од кои се составени галаксиите. 422 00:29:11,679 --> 00:29:15,089 Со комбинација на овие информации можеме да го процениме 423 00:29:15,089 --> 00:29:17,894 стадиумот на развој на галаксијата. 424 00:29:23,405 --> 00:29:26,548 Благодарение на MUSE можеме да го измериме растојанието 425 00:29:26,548 --> 00:29:30,852 на приближно 180 галаксии во исто видливо поле, 426 00:29:30,852 --> 00:29:34,719 и можеме да откриеме 30 нови далечни галаксии 427 00:29:34,719 --> 00:29:38,697 во истото тоа поле кое не можевме да го видиме со Хабл. 428 00:29:41,280 --> 00:29:44,313 Знаеме дека имаме направено прекрасен инструмент, 429 00:29:44,313 --> 00:29:46,592 што денес се смета не само од нас, 430 00:29:46,592 --> 00:29:49,100 туку од целата заедница на неговите корисници, 431 00:29:49,100 --> 00:29:51,116 дека е Ролс Ројсот на астрономијата. 432 00:29:51,116 --> 00:29:55,271 По едногодишна употреба, значителен број на статии 433 00:29:55,271 --> 00:29:57,894 беа објавени со помош на неговите податоци, 434 00:29:57,972 --> 00:30:00,761 во најголем дел од луѓето кои не беа дел од тимот на MUSE. 435 00:30:02,061 --> 00:30:06,013 Навистина е неверојатно да се видат луѓето надвор од проектот 436 00:30:06,013 --> 00:30:08,800 како лесно го користат инструментот, 437 00:30:08,800 --> 00:30:13,328 и остваруваат резулати - и тоа исклучително добри резултати - доста брзо. 438 00:30:32,346 --> 00:30:37,636 Во 2014 поминав нив неколку навистина исклучителни моменти. 439 00:30:37,636 --> 00:30:44,417 Беше како остварен сон; тоа беше една идеја, нејасен план кој стана, 440 00:30:44,417 --> 00:30:48,848 фантастична машина за патување низ времето. 441 00:30:51,800 --> 00:30:56,570 Беше техничка, научна и човечка авантура. 442 00:30:56,870 --> 00:30:59,964 Низ неа успеав да се сретнам со неколку значителни луѓе, 443 00:30:59,964 --> 00:31:03,307 посветени на проектот со значителна интелигенција, 444 00:31:03,307 --> 00:31:08,548 и заеднички направивме нешто исклучително 445 00:31:08,548 --> 00:31:10,698 нешто што ниту еден од нас не можеше да го направи сам. 446 00:31:13,741 --> 00:31:20,237 MUSE ќе се користи од ЕЅО и од нас можеби во наредните 10, 447 00:31:20,237 --> 00:31:22,300 15 или 20 години, 448 00:31:22,300 --> 00:31:25,012 и затоа мисла дека MUSE ќе го обележи својот век 449 00:31:25,012 --> 00:31:29,059 како значен придонесувач кон научните откритија.