1 00:00:05,000 --> 00:00:10,000 Μία νέα εικόνα από το ALMA αποκάλυψε με εξαιρετική λεπτομέρεια 2 00:00:10,000 --> 00:00:15,000 όπως δεν έχει καταγραφεί ποτέ ξανά, τον δίσκο δημιουργίας ενός πλανήτη γύρω από ένα νεαρό άστρο. 3 00:00:16,000 --> 00:00:23,000 Είναι από τις πρώτες παρατηρήσεις που χρησιμοποιούνται σε όλη τους την έκταση οι κεραίες του ALMA. 4 00:00:23,000 --> 00:00:30,000 Σαν αποτέλεσμα ελήφθη η πιο λεπτομερής εικόνα που έχει καταγραφεί ποτέ σε υποχιλιοστομετρικά μήκη κύματος. 5 00:00:31,000 --> 00:00:40,000 Τα νέα αποτελέσματα είναι ένα τεράστιο βήμα μπροστά στην παρατήρηση της εξέλιξης των πρωτοπλανητικών δίσκων και του σχηματισμού των πλανητών. 6 00:00:45,000 --> 00:00:47,000 Παρακολουθείτε το ESOcast! 7 00:00:47,000 --> 00:00:52,000 Επιστήμη αιχμής και εξελίξεις από το ESO, 8 00:00:52,000 --> 00:00:55,000 το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο. 9 00:01:04,000 --> 00:01:08,000 Το ALMA ή Μεγάλη Συστοιχία Χιλιοστομετρικών/υποχιλιοστομετρικών παρατηρήσεων της Ατακάμα 10 00:01:08,000 --> 00:01:14,000 είναι το πιό ισχυρό τηλεσκόπιο στο κόσμο για την παρατήρηση του ψυχρού Σύμπαντος. 11 00:01:14,000 --> 00:01:22,000 Αποτελείται από 66 κεραίες υψηλής ακρίβειας που μπορούν να τοποθετηθούν σε διαφορετικές διατάξεις. 12 00:01:24,000 --> 00:01:32,000 Για πρώτη φορά η συστοιχία του ALMA διατάχθηκε με τις κεραίες σε απόσταση ως και 15 χιλιομέτρων μεταξύ τους. 13 00:01:32,000 --> 00:01:37,000 Μία απόσταση κοντά στην μέγιστη των 16 χιλιομέτρων 14 00:01:37,000 --> 00:01:45,000 και η οποία επιτρέπει στο ALMA να επιτύχει την πιο λεπτομερή καταγραφή μέχρι σήμερα. 15 00:01:49,000 --> 00:01:56,000 Για τις πρώτες παρατηρήσεις του ALMA σε αυτή την ισχυρή διάταξη, οι ερευνητές έστρεψαν τις κεραίες προς το HL του Ταύρου - 16 00:01:56,000 --> 00:02:04,000 ένα νεαρό άστρο περίπου 450 έτη φωτός μακριά το οποίο περιβάλλεται από ένα δίσκο σκόνης. 17 00:02:04,000 --> 00:02:08,000 Οι εικόνες που ελήφθησαν ξεπέρασαν κάθε προσδοκία 18 00:02:08,000 --> 00:02:15,000 και είναι πιο ευκρινείς από τις συνήθεις εικόνες που λαμβάνονται από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ των NASA/ESA. 19 00:02:19,000 --> 00:02:25,000 Αποκαλύπτουν με απρόσμενη λεπτομέρεια το πρωτοπλανητικό δίσκο του HL Ταύρου, 20 00:02:25,000 --> 00:02:29,000 το οποίο αποτελείται από υπολείμματα ύλης από τη γέννηση του άστρου. 21 00:02:34,000 --> 00:02:40,000 Η εικόνα δείχνει μία σειρά ομόκεντρων λαμπρών δακτυλίων με αινιγματικές σκοτεινές περιοχές. 22 00:02:42,000 --> 00:02:47,000 Αυτές οι δομές αποτελούν ξεκάθαρα σημάδια της ύπαρξης πολλών πλανητών, 23 00:02:47,000 --> 00:02:50,000 καθώς παρασύρουν ύλη από το δίσκο. 24 00:02:54,000 --> 00:03:02,000 Ο δίσκος του HL Ταύρου εμφανίζεται να έχει εξελιχθεί περισσότερο από όσο αναμενόταν από την ηλικία του συστήματος. 25 00:03:02,000 --> 00:03:09,000 Αυτό δείχνει ότι η διαδικασία σχηματισμού πλανητών ίσως είναι ταχύτερη από ότι θεωρούσαμε. 26 00:03:11,000 --> 00:03:16,000 Νεαρά άστρα όπως το HL Ταύρου γεννιούνται μέσα σε νέφη αερίου και λεπτής σκόνης, 27 00:03:16,000 --> 00:03:21,000 σε περιοχές που έχουν καταρρεύσει υπό την επίδραση της βαρύτητας. 28 00:03:21,000 --> 00:03:27,000 Πυκνοί θερμοί πυρήνες σχηματίζονται και τελικά αναφλέγονται, μετατρεπόμενοι σε νεαρά άστρα. 29 00:03:27,000 --> 00:03:38,000 Αυτά τα άστρα βρέφη αρχικά περιβάλλονται από το περίσσευμα αερίου και σκόνης, το οποίο καταλήγει σε ένα πρωτοπλανητικό δίσκο. 30 00:03:41,000 --> 00:03:49,000 Μετά από πολλές συγκρούσεις τα σωματίδια σκόνης κολλάνε μεταξύ τους σχηματίζοντας συστάδες μεγέθους κόκκων άμμου και χαλίκια. 31 00:03:49,000 --> 00:03:57,000 Τελικά αστεροειδείς, κομήτες, ακόμη και πλανήτες μπορούν να σχηματιστούν στο δίσκο αυτό. 32 00:03:57,000 --> 00:04:07,000 Οι νεαροί πλανήτες εν συνεχεία διαταράσσουν το δίσκο και δημιουργούν δακτυλίους, χάσματα και τρύπες όπως οι σχηματισμοί που παρατηρούνται τώρα από το ALMA. 33 00:04:10,000 --> 00:04:18,000 Η διερεύνηση αυτών των πρωτοπλανητικών δίσκων είναι σημαντική για να καταλάβουμε πώς η Γη δημιουργήθηκε στο Ηλιακό μας Σύστημα. 34 00:04:18,000 --> 00:04:24,000 Παρατηρώντας τα πρώτα στάδια πλανητικής δημιουργίας γύρω από το HL Ταύρου ίσως μας δείξει 35 00:04:24,000 --> 00:04:32,000 πώς έμοιαζε το δικό μας πλανητικό σύστημα κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του, τέσσερα δις χρόνια πριν. 36 00:04:34,000 --> 00:04:43,000 Λειτουργώντας κοντά στην τελική του διάταξη, το ALMA επέδειξε τις τεράστιες δυνατότητες παρατήρησης που διαθέτει. 37 00:04:43,000 --> 00:04:51,000 Έτσι ξεκινά μία νέα εποχή στην εξερεύνηση του σχηματισμού των άστρων και των πλανητών. 38 00:05:11,000 --> 00:05:15,000 Κείμενα: ESO - Μετάφραση: Μανώλης Ζούλιας