1 00:00:03,000 --> 00:00:10,000 Dunya capindaki gozlemevlerinde, zaferin cogu cennetten manzaralari bize saglayan astronomlara ait. 2 00:00:10,000 --> 00:00:14,000 ..fakat bu zafer, sahne arkasinda harika isleri basaran... 3 00:00:14,000 --> 00:00:18,000 ... cok deneyimli teknisyen ve muhendisler sayesinde mumkundur. 4 00:00:18,000 --> 00:00:24,000 Teleskoplarin olaganustu sonuclari en ideal bir sekilde sagladigindan emin olmak icin zamana karsi calisirlar. 5 00:00:24,000 --> 00:00:29,000 Peki, ESO` nun (Avrupa Guney Gozlemevi) Cok Buyuk Teleskop` unda bir muhendis aslinda ne yapiyor ? 6 00:00:33,000 --> 00:00:36,000 Bu bir ESOcast video yayinidir! 7 00:00:36,000 --> 00:00:40,000 ESO`nun perde arkasindaki son teknoloji urunu bilimi ve hayat: Avrupa Guney Gozlemevi. 8 00:00:41,000 --> 00:00:49,000 Ev sahibimiz Dr. Joe Liske ile evrenin sinirlarini kesfe cikiyoruz. 9 00:00:50,000 --> 00:00:53,000 Merhaba, bir baska ESOcast video yayinina hosgeldiniz. 10 00:00:53,000 --> 00:00:59,000 2000 yilinda, ESO`nun Cok Buyuk Teleskop` unun tamamlanmasi sadece olaganustu bilimsel bir basari degil, 11 00:00:59,000 --> 00:01:02,000 ayni zamanda teknoljik bir zaferdi. 12 00:01:02,000 --> 00:01:07,000 Paranal daginda bulunan VLT teleskobu dunyanin en gelismis yer-tabanli optik teleskobu olup, 13 00:01:07,000 --> 00:01:10,000 tum dunyadan astronomlari cezbetmektedir. 14 00:01:10,000 --> 00:01:17,000 Fakat bu kompleks yuksek teknoloji urunu Paranal Muhendislik Bolumu'nun ozverisi sayesinde calisabilmektedir. 15 00:01:17,000 --> 00:01:23,000 Roberto Castillo gibi son derece yetenekli VLT muhendisleri, yuksek teknoloji makinelerin her bir parcasinin mukemmel bir sekilde... 16 00:01:23,000 --> 00:01:28,000 ... calistiklarindan emin olmak icin zamana karsi essiz hassasiyette bir mucadeleyle calismaktadirlar. 17 00:01:28,000 --> 00:01:32,000 Hadi bir VLT muhendisinin yasaminin heyecan verici bir gunune bir dalis yapalim. 18 00:01:35,000 --> 00:01:39,000 Roberto Catillo VLT enstruman takiminda calismaktadir. 19 00:01:39,000 --> 00:01:45,000 Kendisi VLT cihazlarindan sorumludur ve Birim Teleskop Yoneticisi olarak.. 20 00:01:45,000 --> 00:01:53,000 ...her bir gecenin baslangicinda 4 tane dev 8.2 metrelik teleskoplardan birini denetlemekle yukumludur. 21 00:01:53,000 --> 00:01:56,000 Ilk durak : Ofis. 22 00:01:56,000 --> 00:02:01,000 Roberto is yogunlugunu kontrol ediyor ve halledilmesi gereken en onemli meseleleri belirliyor. 23 00:02:01,000 --> 00:02:07,000 Bazi cihazlarin kontrol edilmesini isteyen bilim adamlari ve meslektaslari ile butun ogleden sonra yakin bir etkilesim icerisinde. 24 00:02:07,000 --> 00:02:09,000 Geri sayim basladi. 25 00:02:09,000 --> 00:02:13,000 Tum sorunlar gun batmadan evvel cozulmeli. 26 00:02:14,000 --> 00:02:17,000 Bu herhangi siradan bir is gibi gozukse de, 27 00:02:17,000 --> 00:02:22,000 VLT'nin asiri karmasilikligi bir Paranal muhendisin karsisina, her biri hizli bir sekilde ve... 28 00:02:22,000 --> 00:02:26,000 ...azami bir dikkatle cozulmesi gereken cok cesitli zorluklar cikarir. 29 00:02:26,000 --> 00:02:29,000 - Neler oluyor orada ? Roberto dinlemede... 30 00:02:29,000 --> 00:02:31,000 - Paranal, burada bir problemimiz var... 31 00:02:32,000 --> 00:02:35,000 - Teleskoba gelip cihazi gozden gecirecegim. 32 00:02:38,000 --> 00:02:40,000 Problem cozulmeli. 33 00:02:41,000 --> 00:02:47,000 Roberto ofisinden ayrilir ve platforma gecer. Sorun bir degil ki! 34 00:02:47,000 --> 00:02:53,000 Roberto teleskoba giderken, meslektaslarina ugrar ve bazi parcalari kontrol eder. 35 00:02:53,000 --> 00:03:00,000 Dort devasa VLT teleskobunun herbiri cok sayida asiri guclu ve bir o kadar hassas cihazlarla donatilmistir. 36 00:03:00,000 --> 00:03:06,000 Teknik bir problem durumunda, Paranaldaki bir muhendis VLT`nin hergun gozlem icin hazir oldugundan emin olmak icin, 37 00:03:06,000 --> 00:03:10,000 tum parcalar hakkinda uzmanlasmis bilgiye sahip olmak zorundadir; 38 00:03:10,000 --> 00:03:14,000 ...ve teknik problemlerden kaynaklanan ariza suresi asgaride tutulmalidir. 39 00:03:15,000 --> 00:03:20,000 Gunbatimi yaklasirken, Roberto bir sonraki onemli isiyle coktan mesgul: 40 00:03:20,000 --> 00:03:23,000 Kontrol binasindaki gunluk koordinasyon toplantisi. 41 00:03:23,000 --> 00:03:26,000 Burasi, tum bilim adamlarinin ve muhendislerin, 42 00:03:26,000 --> 00:03:31,000 ..gun boyunca karsilasilan tum onemli meseleleri aktarmak ve geceye hazirlanmak icin biraraya geldikleri yer. 43 00:03:31,000 --> 00:03:34,000 Roberto icin bu ara ozellikle cok onemli. 44 00:03:34,000 --> 00:03:37,000 Bir Birim Teleskop Yoneticisi olarak, teleskobu astronomlara gece icin.. 45 00:03:37,000 --> 00:03:41,000 ..mukemmel halde teslim etmek ile sorumludur. 46 00:03:41,000 --> 00:03:43,000 Zaman hizla akarken hadi biz de onu takip edelim. 47 00:03:46,000 --> 00:03:50,000 Gunbatimi yaklastikca, her bir dakika daha da onem kazaniyor. 48 00:03:51,000 --> 00:03:55,000 Roberto teleskobunu standart baslatma konumuna getirmek icin kosusturmaktadir. 49 00:03:56,000 --> 00:04:02,000 Ancak kontrol listesindeki her bir gorev tamamlandiginda teleskop gorevlere hazir hale getirilmis olur. 50 00:04:02,000 --> 00:04:06,000 Bu an, Roberto`nun tum siki calismalarinin sonuncusu ve zirvesidir... 51 00:04:06,000 --> 00:04:11,000 ...bu celik ve cam devi, problemsiz ve kusursuz emirlerle yavasca uyanmaktadir. 52 00:04:11,000 --> 00:04:16,000 Gunes su an tamamen batti. Iste hakikat ani! 53 00:04:16,000 --> 00:04:20,000 Roberto, iste simdi teleskop operatorune sihirli kelimeleri soyleyebilir. 54 00:04:21,000 --> 00:04:24,000 -Dikkat, UT2 operatoru.. 55 00:04:25,000 --> 00:04:27,000 -devam et.. 56 00:04:27,000 --> 00:04:30,000 - Teleskop hazir. 57 00:04:31,000 --> 00:04:35,000 Boylece, bu, Roberto'nun zor is gununun sonuna noktayi koyar. 58 00:04:35,000 --> 00:04:40,000 VLT'nin kontrolu simdi astronomlardadir, ve teleskop kisa sure icinde canlanir. 59 00:04:40,000 --> 00:04:45,000 Paranal'a gecenin cokmesiyle goksel gosteri one cikarken... 60 00:04:45,000 --> 00:04:49,000 Roberto, meslektaslariyla dinlendirici bir aksam yemeginin tadini cikarmak icin Residencia'ya geri doner. 61 00:04:50,000 --> 00:04:55,000 Gunu resmi olarak bitse bile, Roberto, gece boyunca, VLT'de olusabilecek bir problem halinde... 62 00:04:55,000 --> 00:04:59,000 ulasilabilir ve cabucak mudahale edebilir durumda kalmali. 63 00:04:59,000 --> 00:05:03,000 Her buyuk astronomun arkasinda buyuk bir muhendis vardir. 64 00:05:03,000 --> 00:05:05,000 Ben Dr. J., ESOcast yayinimiz sona ermistir. 65 00:05:05,000 --> 00:05:09,000 Bir dahaki sefere, bir baska kozmik macerada bana katilin. 66 00:05:10,000 --> 00:05:13,000 ESOcast yayini ESO yani Avrupa Guney Gozlemevi tarafindan gerceklestirilmistir. 67 00:05:13,000 --> 00:05:16,000 ESO, Avrupa Guney Gozlemevi,¼ astronomi alaninda seckin hukumetlerarasi bilim ve teknoloji organizasyonu olarak... 68 00:05:16,000 --> 00:05:19,000 ...dunyanin en buyuk yer-tabanli teleskoplarini tasarlayar, yapar ve calistirir. 69 00:05:20,000 --> 00:05:24,000 Kayit : ESO Ceviri : Fahri Ozturk (ESON, JBCA, Manchester, U.K.)