Fréttatilkynningar

16. desember 2019: Very Large Telescope (VLT) ESO var notaður til að taka myndir af miðsvæðum Vetrarbrautarinnar í mikilli upplausn sem leiddu í ljós nýjar upplýsingar um stjörnumyndunarsögu hennar. Stjörnufræðingar fundu vísbendingar um stjörnumyndunarhrinu fyrr í sögu Vetrarbrautarinnar sem var svo kröftug að hún leiddi til mörg hundruð þúsund sprengistjarna.

4. desember 2019: Stjörnufræðingar sem notuðu Very Large Telescope ESO hafa í fyrsta sinn fundið vísbendingar um risareikistjörnu í kringum hvítan dverg. Plánetan er mjög nálægt heitu hvítu dvergstjörnunni, sem er leifar stjörnu sem svipaði til sólarinnar okkar og er lofthjúpur hennar að fjúka út í geiminn í skífu í kringum stjörnuna. Þetta einstaka sólkerfi gefur okkur svipmynd af því hvernig sólkerfið okkar gæti litið út í fjarlægri framtíð.

28. október 2019: Astronomers using ESO’s SPHERE instrument at the Very Large Telescope (VLT) have revealed that the asteroid Hygiea could be classified as a dwarf planet. The object is the fourth largest in the asteroid belt after Ceres, Vesta and Pallas. For the first time, astronomers have observed Hygiea in sufficiently high resolution to study its surface and determine its shape and size. They found that Hygiea is spherical, potentially taking the crown from Ceres as the smallest dwarf planet in the Solar System.

23. október 2019: For the first time, a freshly made heavy element, strontium, has been detected in space, in the aftermath of a merger of two neutron stars. This finding was observed by ESO’s X-shooter spectrograph on the Very Large Telescope (VLT) and is published today in Nature. The detection confirms that the heavier elements in the Universe can form in neutron star mergers, providing a missing piece of the puzzle of chemical element formation.

4. október 2019: Astronomers using ALMA have obtained an extremely high-resolution image showing two disks in which young stars are growing, fed by a complex pretzel-shaped network of filaments of gas and dust. Observing this remarkable phenomenon sheds new light on the earliest phases of the lives of stars and helps astronomers determine the conditions in which binary stars are born.

26. september 2019: Astronomers using ESO’s Very Large Telescope have for the first time observed that a fast radio burst passed through a galactic halo. Lasting less than a millisecond, this enigmatic blast of cosmic radio waves came through almost undisturbed, suggesting that the halo has surprisingly low density and weak magnetic field. This new technique could be used to explore the elusive halos of other galaxies.

13. september 2019: VISTA sjónauki ESO var notaður til að taka þessa fallegu nýju mynd af nágrannavetrarbraut okkar Stóra Magellansskýinu. Undanfarin áratug hefur VISTA unnið að kortlagningu á þessari vetrarbraut og nágrannanum Litla Magellansskýinu og nágrenni í einstökum smáatriðum. Kortlagningin gerir stjörnufræðingum kleift að rannsaka aragrúa stjarna í einu til að læra um þróunarsögu þeirra, aflfræði vetrarbrauta og sveiflustjörnur.

7. ágúst 2019: Colourful and wispy, this intriguing collection of objects is known as the Seagull Nebula, named for its resemblance to a gull in flight. Made up of dust, hydrogen, helium and traces of heavier elements, this region is the hot and energetic birthplace of new stars. The remarkable detail captured here by ESO’s VLT Survey Telescope (VST) reveals the individual astronomical objects that make up the celestial bird, as well as the finer features within them. The VST is one of the largest survey telescopes in the world observing the sky in visible light.

3. júlí 2019: On 2 July, the path of totality of a solar eclipse passed across ESO’s La Silla Observatory. This rare astronomical event falls in the fiftieth year of operation of ESO’s first observatory. Inaugurated in 1969, La Silla Observatory led Europe to the front line of astronomical research and continues to deliver remarkable science. 1000 visitors, including the President of the Republic of Chile, journeyed to the remote observatory to witness the unique conjunction.

10. júní 2019: Nýtt tæki til fjarreikistjörnuleitar hefur verið tekið í notkun á Very Large Telescope í Chile. Tækið á að verja 100 klukkstundum í leit að lífvænlegum reikistjörnum í kringum Alfa Centauri A og B.

3. júní 2019: SPHERE mælitækið á Very Large Telescope ESO gerði vísindamönnum kleift að taka skýrustu myndirnar til þess af tveimur smástirnum sem þutu framhjá Jörðinni 25. maí. Þótt Jörðinni stæði ekki ógn afþ essu smástirnatvíeyki notuðu stjörnufræðingar tækifærið til að æfa viðbrögð við hættulegum jarðnándarsmástirnum sem sýnir að mælitæki ESO geta leikið lykilhlutverk í árekstravörnum.

23. maí 2019: ATTRACT, Horizon 2020 rannsóknar- og þróunarverkefni Evrópusambandsins sem nýtur einnig stuðnings níu samstarfsaðlia, þar á meðal ESO, hefur tilkynnt um 170 nýsköpunarverkefni sem fær 100.000 evrur til að þróa tækni sem gæti breytt samfélaginu. Verkefnin voru valin út frá framlagi til samfélagsins og sérþekkingu ESO.

2. maí 2019: Á þessari mynd, sem sett er saman úr nokkrum mælingum VLT Survey Telescope (VST) ESO, sést Gaia geimfar ESA sem dauf slóð innan um stjörnur Vetrarbrautarinnar. Mælingarnar voru gerðar til þess að ákvarða sporbraut Gaia svo mælinákvæmni geimfarsins gæti orðið sem mest.

10. apríl 2019: Event Horizon Telescope (EHT) eða Sjóndeildarsjónaukinn – risaröð átta samtengdra útvarpssjónauka – var búinn til til þess að taka mynd af svartholi. Á blaðamannafundum sem haldnir voru víða um heim í dag tilkynntu stjörnufræðingar við EHT að sjónaukinn hefði skilað tilætluðum árangri og fangað fyrstu beinu og sýnilegu sönnunargögnin fyrir risasvartholi og skugga þess.

29. mars 2019: La Silla stjörnustöð ESO hefur verið í framlína stjarnvísinda frá því að hún var stofnuð árið 1969. Fyrsta flokks rannsóknartæki hafa gert stjörnufræðingum kleift að gera grundvallaruppgötvanir og rutt brautina fyrir næstu kynslóðir sjónauka. Þótt liðin séu fimmtíu ár frá upphafinu halda sjónaukar ESO á La Silla framþróun stjarnvísinda áfram með uppgötvunum á nýjum fjarreikistjörnum og leiða alheiminn í ljós í einstökum smáatriðum.

27. mars 2019: GRAVITY mælitækið á Very Large Telescope víxlmælinum (VLTI) ESO hefur gert fyrstu beinu víxlmælingarnar í sýnilegu ljósi á fjarreikistjönu. Aðferðin leiðir í ljós flókinn stormasaman lofthjúp fjarreikistjönu sem hefur ský úr járni og sílikötum. Tæknin veitir stjörnufræðingum einstakt tækifæri til þess að greina smáatriði á mörgum fjarreikistjörnum sem við þekkjum í dag.

14. mars 2019: Þessi geimleiðurblaka breiðir út rykuga vængi sína í um tvö þúsund ljósára fjarlægð frá Jörðinni í stjörnumerkinu Óríon. Ungar stjörnur í miðju geimþokunnar lýsa hana upp, þrátt fyrir að þær séu á kafi í ógegnsæjum rykskýjum. Þokan nefnist NGC 1788 og er of dauf til að sjást með berum augum en Very Large Telescope ESO fangar hana vel.

6. febrúar 2019: Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) mælitækið á Very Large Telescope ESO tók þessa mynd af glæsilegu a stjörnumyndunarsvæði í Stóra Magellansskýinu. Í Stóra Magellansskýinu er tiltölulega lítið af ryki en það, auk greinigæða MUSE, gerði stjörnufræðingum kleift að greina smáatriði í skýinu.

22. janúar 2019: Daufur bjarmi hringþokunar ESO 577-24 lýsir í aðeins andartak – um 10.000 ár – á stjarnfræðilegan mælikvarða. Very Large Telescope ESO tók þessa mynd af glóandi gasskel – síðustu augnablikunum í ævi deyjandi stjörnu sem glittir í í miðjunni. Þegar þessi hringþoka þenst út og dofnar, hverfur hún úr augsýn að eilífu.

11. janúar 2019: Since it opened in April 2018, the ESO Supernova Planetarium & Visitor Centre has shared the wonders of the Universe with more than 55 000 visitors and captured the attention of audiences from around the globe. Now, the ESO Supernova’s extensive library of high-resolution images, stunning videos, educational texts and planetarium resources, as well as a digital version of its state-of-the-art astronomical exhibition, have been made freely available online.