Basın Bültenleri

08 Kasım 2012: ESO’nun Çok Büyük Teleskop’unu kullanan gökbilimciler olağanüstü bir gezegenimsi bulutsu örneğinin merkezinde birbirleri etrafında dolanan bir yıldız çifti keşfetti. Yeni sonuçlar uzaya atılan madenin dikkat çekici ve simetrik görünüşünü kontrol eden mekanizma üzerindeki uzun süredir tartışılan bir teoriyi destekliyor. Sonuçlar Science dergisinin 9 Kasım 2012 tarihli sayısında yayınlanacak.

31 Ekim 2012: Küresel yıldız kümesi NGC 6362’nin bu renkli görüntüsü ESO’nun Şili’deki La Silla Gözlemevi’nde bulunan MPG/ESO 2.2-metre teleskopu üzerindeki Geniş Alan Görüntüleyicisi ile elde edildi. NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu ile elde edilen merkezi alana ait yeni gözlemlerle birlikte bu yeni görüntü, az bilinen küme hakkında şimdiye dek elde edilen en iyi görüntüleri sağladı. Küresel kümeler genellikle on binlerce çok yaşlı yıldızlardan oluşuyor, ancak bunun yanısıra çok genç görünen yıldızları da içerebiliyorlar.

24 Ekim 2012: ESO'nun Paranal Gözlemevi'ndeki kırmızı ötesi tarama teleskopu VISTA ile elde edilen dev çoklu-gigapiksel bir görüntüyü kullanan uluslararası gökbilimciler ekibi Samanyolu'nun merkezinde bulunan 84 milyondan fazla yıldıza ait bir katalog oluşturdular. Bu dev veri kümesi önceki çalışmalardan on kat daha fazla yıldız içermekte olup, yapılan çalışma gökadamızı anlama konusunda önemli bir adım olarak görülmektedir. Görüntü izleyicilere gökadamızın merkezi bölgelerine ait inanılmaz yakınlaşma fırsatı vermektedir.

16 Ekim 2012: Avrupalı gökbilimciler yeryüzüne en yakın yıldız sistemi Alpha Centauri’deki bir yıldızın yörüngesinde kütlesi yaklaşık Dünya büyüklüğünde olan bir gezegen keşfettiler. Bu aynı zamanda Güneş benzeri bir yıldızın etrafında şimdiye kadar keşfedilmiş en hafif gezegen. Gezegen ESO’nun Şili’deki La Silla Gözlemevi’nde bulunan 3.6 metre teleskopu üzerindeki HARPS aygıtı kullanılarak tespit edildi. Sonuçlar Nature dergisinin 17 Ekim 2012 tarihli sayısında çevrimiçi olarak yayınlanacak.

12 Ekim 2012: On the evening of 11 October 2012 a gala event to celebrate the 50th anniversary of the European Southern Observatory took place in the Kaisersaal of the Munich Residenz in Germany. To mark the occasion, senior representatives of the ESO Member States and its host nation Chile, among them seven Ministers and two Ambassadors, and of the observatory itself, signed a prototype mirror segment of the European Extremely Large Telescope.

10 Ekim 2012: Astronomers using the Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) have discovered a totally unexpected spiral structure in the material around the old star R Sculptoris. This is the first time that such a structure, along with an outer spherical shell, has been found around a red giant star. It is also the first time that astronomers could get full three-dimensional information about such a spiral. The strange shape was probably created by a hidden companion star orbiting the red giant. This work is one of the first ALMA early science results to be published and it appears in the journal Nature this week.

05 Ekim 2012: Today, 5 October 2012, the European Southern Observatory (ESO) is celebrating 50 years since the signing of its founding convention. Over the last half century ESO has become the world’s most productive ground-based astronomical observatory. This morning, for the first time ever, observations with ESO’s Very Large Telescope were made of an object chosen by the public. The winner of an anniversary competition pointed the VLT towards the spectacular Thor’s Helmet Nebula and the observations were broadcast live over the internet. To mark the occasion ESO and its partners are organising many other activities in the 15 ESO Member States.

26 Eylül 2012: ESO’nun La Silla Gözlemevi’nden alınan bu yeni görüntüde Martı Bulutsusu olarak adlandırılan yıldız doğumevinin bir kısmı görülmektedir. Sharpless 2-292 olarak da bilinen bu gaz bulutu martının başını oluşturuyormuş gibi görünür ve kalbinde yatan çok sıcak genç yıldızlardan gelen enerjili ışınımdan dolayı parıldar. Bu ayrıntılı görüntü MPG/ESO 2.2-metre teleskopu üzerindeki Geniş Alan Görüntüleyicisi ile üretilmiştir.

12 Eylül 2012: Kalem Bulutsusu ESO’nun Şili’deki La Silla Gözlemevi’nden alınan yeni bir görüntü ile sergilendi. Bu ayrıcalıklı parlak gaz bulutu yaklaşık 11 000 yıl önce meydana gelen bir süpernova patlamasından geride kalan dev bir halkanın parçasıdır. Bu detaylı görüntü MPG/ESO 2.2 metre teleskopu üzerindeki Geniş Alan Görüntüleyicisi ile alınmıştır.

05 Eylül 2012: ESO’nun Şili’deki La Silla Gözlemevi’nde elde edilen yeni bir görüntüde muhteşem Messier 4 küresel yıldız kümesi gösteriliyor. Bu on binlerce yaşlı yıldızlar topluluğu bize en yakın ve en çok araştırılan küresel kümelerden olup, küme üzerindeki son çalışmalar buradaki yıldızlardan birinin beklenmedik özelliklerini ortaya çıkarmıştır. Yıldızın sonsuz gençliğin gizemine sahip olduğu görülüyor.

29 Ağustos 2012: Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi’ni (ALMA) kullanan bir gökbilimciler ekibi genç, Güneş-benzeri bir yıldızın etrafındaki gaz içerisinde şeker molekülleri tespit etti. Uzayda böyle bir yıldızın etrafında ilk kez şeker bulunuyor, ve bu keşifle, yıldızın etrafında gezegenlerle birlikte yaşamın temel yapıtaşlarının da doğru yerde, doğru zamanda oluşmakta olduğu gösteriliyor.

15 Ağustos 2012: Tam da René Magritte’nin ünlü resminin üzerine yazdığı “Bu bir pipo değil” cümlesi gibi, bu da bir pipo değil. Öte yandan burada görülen, Pipo Bulutsusu olarak adlandırılan yıldızlararası tozdan oluşan uçsuz bucaksız bir karanlık bulutun resmi. Barnard 59’un bu yeni ve ayrıntılı imgesi, ESO’nun La Silla Gözlemevi’nde bulunan 2.2 metrelik MPG/ESO teleskobundaki Geniş Alan Görüntüleyicisi tarafından çekildi. Ne tesadüftür ki bu imge, ressam René Magritte’nin 45. ölüm yıldönümünde yayınlanıyor.

08 Ağustos 2012: ESO, Paranal Gözlemevi’nde bulunan Çok Büyük Teleskop (VLT) gibi yeryüzündeki en gelişmiş teleskopları inşa edip işletmektedir. Bu dev makineler Evren hakkında birçok etkileyici keşif gerçekleştirdi. Şimdi, tarihte ilk kez, VLT’nin neyi gözleyeceğine siz karar verebilir, ve hatta Şili’nin nefes kesen Atacama Çölü’nde kendi gözlemlerinizi yapabileceğiniz harika bir gezi kazanabilirsiniz.

01 Ağustos 2012: ESO’nun Çok Büyük Teleskop’u ile çekilen yeni görüntüde NGC 1187 gökadası görülüyor. Bu etkileyici sarmal Irmak takımyıldızı doğrultusunda yaklaşık 60 milyon ışık-yılı uzaklıkta bulunuyor. NGC 1187 geçtiğimiz otuz yıl içerisinde, sonuncusu 2007 gerçekleşen iki süpernova patlamasına ev sahipliği yaptı. Gökadanın bu görüntüsü şimdiye kadar elde edilen en detaylı olanıdır.

26 Temmuz 2012: ESO’nun Çok Büyük Teleskopu’nun da (VLT) kullanıldığı yeni bir çalışmaya göre, gökada evrimlerini yönlendiren büyük kütleli parlak yıldızların yalnız olmadıkları ortaya çıktı. Bu tür yıldızların nerdeyse dörtte üçünün yoldaş bir yıldıza sahip olduğu bulundu ki, bu daha önce düşünülenden oldukça fazla bir oran. Şaşırtıcı bir şekilde bu çiftlerin büyük çoğunluğu yıkıcı etkileşimler yaşamaktadır, bu etkileşim bir yıldızdan diğerine kütle aktarımı şeklindedir ve bu çiftlerin yaklaşık üçte biri sonunda tek bir yıldız haline gelmektedir. Sonuçlar Science dergisinin 27 Temmuz 2012 tarihli sayısında yayınlanmıştır.

18 Temmuz 2012: Uluslararası bir gökbilimciler ekibi uzak bir kuasarın merkezini insan görüşünden iki milyon kez daha duyarlı, eşi benzeri görülmemiş bir keskinlikte görüntüledi. Gözlemler Atacama Pathfinder Deneyi (APEX) teleskopunu [1] ilk kez farklı kıtalarda bulunan başka iki teleskopa bağlanmasıyla gerçekleştirildi. Bu işlem “Olay Ufku Teleskopu” projesinin [2] heyecan verici bilimsel amacı için oldukça önemli bir adımdı: kendi gökadamızın ve diğerlerinin merkezindeki süper kütleli karadelikleri görüntülemek.

11 Temmuz 2012: Şimdiye kadar varlıkları sadece teorilerle tahmin edilen, gözlenemeyen ve gökada oluşumunun erken bir dönemine işaret eden karanlık gökadalar ilk kez görüntülendi. Aslında bu nesneler yıldızları olmayan gaz-zengini gökadalardır. ESO’nun Çok Büyük Teleskop’unu kullanan uluslararası bir ekip bulunması zor bu nesneleri bir kuasar tarafından aydınlantılmaları sayesinde tespit etti.

27 Haziran 2012: Yeni ve akıllıca bir teknik sonunda gökbilimcilerin bir ötegezegenin atmosferini detaylı olarak incelemelerine olanak sağladı — hatta gezegenin yıldızın önünden geçmesine gerek olmadan. Uluslar arası bir ekip Tau Boötes b gezegeninin zayıf ışığını yakalamak için ESO’nun Çok Büyük Teleskop’unu kullandı. Ekip ilk kez gezegenin atmosferini inceledi, yörüngesini ölçtü ve kütlesini hassas bir şekilde belirledi — böylece 15-yıllık problem çözülmüş oldu. Şaşırtıcı bir şekilde, ekip gezegen atmosferinin soğumakta olduğunu buldu, aksine tersi bekleniyordu. Sonuçlar Nature dergisinin 28 Haziran 2012 tarihli sayısında yayınlanacak.

20 Haziran 2012: ESO’nun Çok Büyük Teleskopu (VLT) NGC 6357 adlı yıldız doğumevinin gösterişli bir bölgesine ait şimdiye kadar ki en detaylı görüntüsünü elde etti. Görüntüde çok sayıda genç yıldız, mor-ötesi ışınım ve yıldız rüzgarlarınca savrulan parlayan gaz ve garip toz oluşumları görülüyor.

11 Haziran 2012: ESO dünyanın en büyük optik/kırmızı-ötesi teleskopunu inşa etmeye hazırlanıyor. ESO Konseyi bugün Garching’te gerçekleşen toplantısında Avrupa Aşırı Büyük Teleskopu (E-ELT) programını onayladı, dört ülkedeki referandum [1] oyundan ise onay bekleniyor. E-ELT önümüzdeki on yılın başlarında faaliyete geçecek.