Kids

Komunikat prasowy

Gwiazdy starożytne i współczesne?

31 października 2012

Kolorowe zdjęcie gromady kulistej NGC 6362 zostało wykonane za pomocą instrumentu Wide Field Imager, zamontowanego na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium ESO La Silla w Chile. Fotografia ta, razem z nowym zdjęciem centralnego obszaru gromady wykonanym przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a (należący do NASA/ESA), to najlepsze portrety tej mało znanej gromady. Gromady kuliste są głównie złożone z dziesiątek tysięcy bardzo starych gwiazd, ale zawierają także trochę gwiazd, które wyglądają podejrzanie młodo.

Gromady kuliste należą do najstarszych obiektów we Wszechświecie, NGC 6362 nie jest w stanie ukryć na zdjęciu swojego wieku. Wiele żółtawych gwiazd w gromadzie przebyło już większość swojego życia i stało się czerwonymi olbrzymami. Ale gromady kuliste nie są statycznymi reliktami z przeszłości – w tych gęstych gwiezdnych metropoliach ciągle zachodzą dziwne aktywności gwiazdowe.

Na przykład NGC 6362 jest domem wielu błękitnych maruderów – starych gwiazd, którym udało się powrócić do młodszego wieku. Wszystkie gwiazdy gromady kulistej uformowały się w bardzo krótkim okresie czasu, zwykle około 10 miliardów lat temu w przypadku większości gromad. Ale błękitni maruderzy są bardziej niebiescy i jaśniejszy – a więc bardziej masywni – niż powinni być po dziesięciu miliardach lat ewolucji gwiazdowej. Niebieskie gwiazdy są gorące i szybko konsumują swoje paliwo, zatem jeśli te gwiazdy powstały około dziesięć miliardów lat temu, powinny wypalić się już dawno. W jaki sposób przetrwały?

Astronomowie pragną zrozumieć sekret młodego wyglądu błękitnych maruderów. Obecnie istnieją dwie główne teorie: kolizje i łączenie się gwiazd oraz transfer materii pomiędzy dwoma gwiazdami w układzie podwójnym. Podstawowa idea obu tych opcji polega na tym, że gwiazdy nie narodziły się jako duże, jakimi je obecnie obserwujemy, ale w którymś momencie swojego życia otrzymały zastrzyk dodatkowej materii, który dał im drugą młodość.

Mimo że mniej znana niż inne większe gromady kuliste, NGC 6362 ma wiele cech interesujących astronomów i w ciągu lat została dobrze zbadana. Została wybrana jako jedno ze 160 pól gwiazdowych do przeglądu PreFLAMES – wstępnego przeglądu wykonanego pomiędzy 1999, a 2002 rokiem za pomocą 2,2-metrowego teleskopu w La Silla, aby znaleźć odpowiednie gwiazdy do dalszych obserwacji za pomocą teleskopu VLT i spektroskopowego instrumentu FLAMES. Zaprezentowane zdjęcie utworzono na podstawie danych zebranych jako część tego przeglądu.

Nowe zdjęcie prezentuje całą gromadę na bogatym tle dywanu gwiazd w Drodze Mlecznej. Centralne części NGC 6362 zostały także szczegółowo zbadane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble, należącego do NASA/ESA. Widok z Hubble’a pokazuje znaczenie mniejszy obszar nieba, ale zdecydowanie bardziej szczegółowo. Obie fotografie – jedna szerokokątną, a druga w przybliżeniu – idealnie się uzupełniają.

Ta jasna kula gwiazd znajduje się w południowej konstelacji Ołtarza. Można ją łatwo dostrzec za pomocą małego teleskopu. Po raz pierwszy zauważył ją w 1826 roku szkocki astronom James Dunlop, używając 22-centymetrowego teleskopu w Australii.

Więcej informacji

W roku 2012 mija 50. rocznica utworzenia Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO). ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Jest wspierane przez 15 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 40-metrowej klasy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

Kontakt

Krzysztof Czart
Centrum Astronomii UMK
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org

Richard Hook
ESO, La Silla, Paranal, E-ELT and Survey Telescopes Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
Tel. kom.: +49 151 1537 3591
E-mail: rhook@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych

Jest to tłumaczenie Komunikatu prasowego ESO eso1243

O komunikacie

Komunikat nr:eso1243pl
Nazwa:NGC 6362
Typ:Milky Way : Star : Grouping : Cluster : Globular
Facility:MPG/ESO 2.2-metre telescope
Instrumenty:WFI

Zdjęcia

Gromada kulista NGC 6362
Gromada kulista NGC 6362
Gromada kulista NGC 6362 w gwiazdozbiorze Ołtarza
Gromada kulista NGC 6362 w gwiazdozbiorze Ołtarza
Szerokie pole widzenia wokół gromady kulistej NGC 6362
Szerokie pole widzenia wokół gromady kulistej NGC 6362
Zdjęcie gromady kulistej NGC 6362 wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a
Zdjęcie gromady kulistej NGC 6362 wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a
Porównanie zdjęć gromady kulistej NGC 6362 z WFI i Hubble'a
Porównanie zdjęć gromady kulistej NGC 6362 z WFI i Hubble'a

Filmy

Zooming in on the globular star cluster NGC 6362
Zooming in on the globular star cluster NGC 6362
Po angielsku
Panning across the globular star cluster NGC 6362
Panning across the globular star cluster NGC 6362
Po angielsku