Komunikaty prasowe

2 marca 2016: Na tym nowym, olbrzymim zdjęciu, obłoki czerwonego gazu są rozświetlane przez rzadkie, masywne gwiazdy, które dopiero niedawno zapłonęły i ciągle są ukryte głęboko w grubych obłokach pyłu. Te bardzo gorące i bardzo młode gwiazdy są jedynie ulotnymi postaciami na kosmicznej scenie, a ich pochodzenie pozostaje tajemnicą. Rozległa mgławica, w której narodziły się te olbrzymy, a także jej bogate i fascynujące otoczenie, zostały uchwycone w szczegółach przez należący do ESO teleskop VLT Survey Telescope (VST) w Obserwatorium Paranal w Chile.

24 lutego 2016: Aby uczcić ukończenie przeglądu nieba APEX Telescope Large Area Survey of the Galaxy (ATLASGAL), opublikowano nowy, spektakularny obraz Drogi Mlecznej. Teleskop APEX w Chile wykonał mapę całego obszaru płaszczyzny Galaktyki widocznego z południowej półkuli. Dokonał tego po raz pierwszy na falach submilimetrowych – pomiędzy zakresem podczerwonym, a falami radiowymi – i dokładniej niż najnowsze przeglądy za pomocą instrumentów pracujących w przestrzeni kosmicznej. Pionierski 12-metrowy teleskop APEX pozwala astronomom na badania zimnego Wszechświata: gazu i pyłu o temperaturze zaledwie kilkudziesięciu stopni powyżej zera absolutnego.

10 lutego 2016: Na zdjęciu z Obserwatorium La Silla w Chile, nowo utworzona gwiazda rozświetla otaczające ją kosmiczne obłoki. Cząstki pyłu w olbrzymim obłoku wokół gwiazdy HD 97300 rozmywają jej światło, niczym wiązki światła samochodowych reflektorów we mgle, tworząc mgławicę refleksyjną IC 2361. Chociaż HD 97300 znajduje się aktualnie w świetle reflektorów, mnóstwo pyłu powoduje, że ciężko przeoczyć oznaki narodzin kolejnych wchodzących na scenę przyszłych gwiazd.

3 lutego 2016: Astronomowie wykorzystali teleskopy ALMA i IRAM do wykonania po raz pierwszy bezpośredniego pomiaru temperatury dużych ziaren pyłu w zewnętrznych częściach dysku wokół młodej gwiazdy, w którym powstają planety. Dzięki zastosowaniu nowatorskiej techniki do obserwacji obiektu nazwanego nieoficjalnie Latającym Spodkiem, odkryli, że ziarna są znacznie chłodniejsze niż oczekiwano: -266 stopni Celsjusza. Ten zaskakujący rezultat sugeruje, że modele tego typu dysków powinny zostać zrewidowane.

27 stycznia 2016: Wiele galaktyk jest przepełnionych pyłem, a inne posiadają tylko sporadyczne ciemne pasma nieprzezroczystej kosmicznej sadzy kłębiące się wśród gazu i gwiazd. Jednak obiekt na niniejszym zdjęciu, wykonanym za pomocą kamery OmegaCAM na teleskopie VLT Survey Telescope (VST) w Chile, jest nietypowy – to małą galaktyka o nazwie IC 1613, istna czyścioszka! IC 1613 zawiera bardzo mało kosmicznego pyłu, co pozwala astronomom na dokładne badanie jej zawartości. To nie tylko kwestia wyglądu: czystość galaktyki jest kluczowa dla zrozumienia Wszechświata wokół nas.

15 stycznia 2016: Najjaśniejsza znana galaktyka we Wszechświecie - kwazar W2246-0526, widoczny w stanie gdy Wszechświat miał mniej niż 10% swojego obecnego wieku – jest tak burzliwy, że znajduje się w procesie wyrzucania całego swojego gazu potrzebnego do powstawania gwiazd – tak wskazują najnowsze obserwacje wykonane za pomocą Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA).

13 stycznia 2016: Badanie czarnych dziur jest główną misją nowo zainstalowanego instrumentu GRAVITY na należącym do ESO teleskopie VLT w Chile. Podczas swoich pierwszych obserwacji GRAVITY udanie połączył światło gwiazd z czterech Teleskopów Pomocniczych. Olbrzymi zespół europejskich astronomów i inżynierów, kierowany przez Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics w Garching, który zaprojektował i zbudował GRAVITY, jest bardzo zadowolony z uzyskanych efektów. Podczas wstępnych testów instrument już uzyskał kilka znaczących wyników. Jest to najpotężniejszy spośrod zainstalowanych instrumentów Interferometru VLT.

16 grudnia 2015: Astronomowie korzystający z Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) znaleźli najlepsze jak dotąd wskazówki, że w dyskach gazu i pyłu wokół młodych gwiazd niedawno uformowały się planety masach kilku mas Jowisza. Pomiary gazu wokół gwiazd dostarczyły także dodatkowych informacji na temat własności tych planet.

15 grudnia 2015: Teleskopy ESO dały międzynarodowemu zespołowi astronomów prezent w postaci trzeciego wymiaru w gigantycznym polowaniu na największe związane grawitacyjnie struktury we Wszechświecie – gromady galaktyk. Obserwacje z VLT i NTT dołączyły do danych z innych obserwatoriów na całej kuli ziemskiej i w kosmosie jako część przeglądu XXL – jednego z największych nakierowanych na gromady galaktyk.

9 grudnia 2015: Spektakularne następstwa kosmicznej kolizji sprzed 360 milionów lat zostały szczegółowo ukazane na nowych zdjęciach z należącego do ESO teleskopu VLT w Obserwatorium Paranal. Wśród pozostałości znajduje się rzadka, tajemnicza, młoda galaktyka karłowata. Daje ona astronomom okazję do lepszego poznania podobnych galaktyk, o których sądzi się, że były powszechne we wczesnym Wszechświecie, ale zwykle są zbyt słabe i zbyt odległe, aby je zaobserwować obecnie dostępnymi teleskopami.

25 listopada 2015: Zespół astronomów korzystający z należącego do ESO teleskopu VLT uzyskał najbardziej szczegółowe zdjęcia hiperolbrzyma VY Canis Majoris. Obserwacje pokazują w jaki sposób nieoczekiwanie duże ziarna pyłu otaczającego gwiazdę pozwalają jej na utratę niesamowicie olbrzymich ilości masy w początkowej fazie umierania gwiazdy. Proces ten, który zrozumiano po raz pierwszy, jest niezbędny, aby przygotować tego typu olbrzymie gwiazdy na ich wybuchowy koniec w postaci supernowych.

18 listopada 2015: Należący do ESO teleskop VISTA do przeglądów nieba odnalazł grupę wcześniej nieznanych galaktyk, które istniały gdy Wszechświat był w wieku niemowlęcym. Dzięki odkryciu i zbadaniu większej liczby tego typu galaktyk niż kiedykolwiek, astronomowie ustalili kiedy po raz pierwszy pojawiły się takie monstrualne galaktyki.

11 listopada 2015: Pozostałości po śmiertelnej interakcji pomiędzy umarłą gwiazdą, a jej kolacją w postaci planetoidy zostały po raz pierwszy szczegółowo zbadane przez międzynarodowy zespół astronomów korzystający z Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) w Obserwatorium Paranal w Chile, które należy do ESO. Daje to wgląd w daleką przyszłość Układu Słonecznego.

4 listopada 2015: Nowy instrument, który został zamontowany na 12-metrowym radioteleskopie Atacama Pathfinder Experiment (APEX) na 5000 metrach n.p.m. w Andach Chilijskich, otworzył wcześniej mało wykorzystywane okno na Wszechświat. SEPIA - odbiornik dla APEX przygotowany przez Szwecję i ESO – będzie wykrywać słabe sygnały od wody i innych molekuł w Drodze Mlecznej oraz pobliskich galaktykach i we wczesnym Wszechświecie.

28 października 2015: Astronomowie korzystający z teleskopu VISTA w Obserwatorium Paranal należącym do ESO odkryli nieznany do tej pory składnik Drogi Mlecznej. Wykonując mapy położeń klasy gwiazd, które zmieniają jasność i są nazywane cefeidami, znaleziono dysk złożony z młodych gwiazd ukrytych za grubym dyskiem z obłoków pyłowych w centralnym zgrubieniu galaktycznym.

26 października 2015: 24 października 2015 r. Premier Włoch, Matteo Renzi, odwiedził należące do ESO Obserwatorium Paranal na pustyni Atakama w Chile. Po czołowym światowym ośrodku badawczym oprowadzili gościa Dyrektor Generalny ESO, prof. Tim de Zeeuw oraz Programme Manager of the European Extremely Large Telescope (E-ELT), Roberto Tamai.

21 października 2015: Za pomocą należącego do ESO teleskopu VLT międzynarodowy zespół astronomów znalazł najgorętszy i najmasywniejszy układ podwójny kontaktowy ze składnikami tak blisko siebie, że się dotykają. Dwie gwiazdy w ekstremalnym systemie VFTS 352 być może zmierzają ku dramatycznemu końcowi, w trakcie którego złączą się tworząc nową, gigantyczną, pojedynczą gwiazdę, albo utworzą podwójną czarną dziurę.

14 października 2015: Ciemne smugi prawie całkowicie przesłaniają pole gwiazdowe na nowym zdjęciu wykonanym za pomocą kamery Wide Field Imager na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile. Obszary w kolorze czarnego atramentu są niewielkimi fragmentami olbrzymiej ciemnej mgławicy znanej jako Worek Węgla, jednego z najbardziej okazałych obiektów tego typu widocznych gołym okiem. Za miliony lat kawałki Worka Węgla zapłoną niczym jego odpowiednik z paliw kopalnych, dzięki światłu wielu młodych gwiazd.

7 października 2015: Dzięki zdjęciom wykonanym za pomocą teleskopu VLT (należącego do ESO) oraz Kosmicznego Teleskopu Hubble’a (należącego do NASA/ESA) astronomowie odkryli struktury w dysku pyłowym otaczającym pobliską gwiazdę, które nigdy wcześniej nie były obserwowane. Podobne do fal, szybko poruszające się struktury, występują w dysku wokół gwiazdy AU Microscopii i nie przypominają niczego co do tej pory obserwowano lub przewidywano. Pochodzenie i natura tych struktur stanowi zagadkę, nad której wyjaśnieniem skupią się astronomowie. Wyniki badań opublikowano 8 października 2015 r. w czasopiśmie „Nature”.

23 września 2015: Najnowsze zdjęcie obszaru gwiazdotwórczego Messier 17, widocznego w kolorach róży, zostało wykonane za pomocą instrumentu Wide Field Imager na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile, placówce należącej do ESO. Jest to jeden z najostrzejszych obrazów pokazujących całą mgławicę, który nie tylko ukazuje jej pełen rozmiar, ale także nie traci na szczegółowości kosmicznego krajobrazu obłoków gazu, pyłu i niedawno narodzonych gwiazd.